Ticaret Bakanı Mehmet Muş, Ticaret Bakanlığı Konferans Salonu'nda, Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mustafa Gültepe ile düzenlediği basın toplantısında, mart ayı dış ticaret rakamlarını açıkladı.
Depremden etkilenen illerin ihracattaki payının 2022 yılı itibarıyla yüzde 8,6 seviyesinde olduğuna işaret eden Muş, yaşanan deprem felaketinin ihracat üzerindeki olumsuz etkisinin mart ayında azalarak devam ettiğini söyledi.
Muş, gelecek dönemde, depremden etkilenen illerde üretim faaliyetlerinin ve ihracatın toparlanmayı sürdüreceğini değerlendirdiklerini bildirirken, "Depremin üretim ve tedarikte oluşturduğu olumsuzluklara rağmen mart ayında ihracatımız yüzde 4,4 artışla 23,6 milyar dolara çıkmıştır. Bu rakam tüm zamanların en yüksek aylık ihracat rakamıdır. Bu başarıyı, avro-dolar paritesinin ihracatımızı 340 milyon dolar aşağı çekmesine rağmen elde ettiğimizi özellikle vurgulamak isterim. Mart ayında ithalatımız ise yüzde 4,2 artarak 32,2 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Mart ayında, toplam enerji ithalatı 6 milyar dolar seviyesindedir." diye konuştu.
"Motorlu kara taşıtlarında büyük bir talep var"
İthalattaki artışta önemli payı bulunan işlenmemiş altında ise mart ayı ithalatının, bir önceki yıla göre yüzde 63 artarak 1,7 milyar dolar olduğunu aktaran Muş, şunları kaydetti:
"İthalatta görülen artışta, motorlu kara taşıtlarında yüzde 77,6, elektrikli makinelerde yüzde 39,6, diğer makinelerde yüzde 30,8 yükselişin de etkili olduğunu belirtmek isterim. Motorlu kara taşıtları ithalatındaki artışın temel nedeni dünyadaki çip krizinin hafiflemesidir. Burada büyük bir talebin olduğunu vurgulamak isterim. 2023 yılının ilk çeyreğinde ise ihracatımız yüzde 2,5 artışla 61,6 milyar dolar, ithalatımız ise yüzde 11,4 artışla 96,5 milyar dolara çıkmıştır."
"(Kahramanmaraş merkezli depremler) Bundan sonra dış ticaretimiz üzerindeki olumsuz etkileri daha sınırlı olacak"
Küresel ticaret ve ekonomideki olumlu gelişmelere işaret eden Muş, önemli ihraç pazarlarından başta Avrupa Birliği ve Orta Doğu olmak üzere küresel ekonomideki iyileşmenin dış talep açısından olumlu bir tablo çizdiğini söyledi.
Muş, son dönemde enerji fiyatlarındaki düşüş sebebiyle enflasyonun küresel çapta aşağı çekilmeye başlamasının önemli bir gelişme olduğuna dikkati çekerek, "Öte yandan, küresel gıda fiyatlarındaki olumlu değişimde Türkiye önemli bir rol üstlenmiş olup, ülkemizin girişimleriyle geçtiğimiz günlerde süresi uzatılan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın fiyatlardaki düşüşe kayda değer katkısı olmuştur." dedi.
Bütün bu olumlu gelişmelere rağmen, küresel ekonomideki belirsizliğin ve sorunların tamamen ortadan kalktığının söylenemeyeceğini belirten Muş, şöyle konuştu:
"Riskler halen devam etmektedir. Bu noktada, güncel bir gelişmeyi de burada paylaşmak isterim. Geçtiğimiz gün, petrol üreticisi ülkeler üretimi kısma yönünde karar almışlar ve bu karar neticesinde petrol fiyatlarında kısmi bir artış meydana gelmiştir. Bu husus, enerji fiyatlarındaki belirsizliğin önümüzdeki dönemde de devam edebileceğine ilişkin kaygıları beraberinde getirmiştir. Yine bildiğiniz üzere, gerek ABD'de gerekse Avro Bölgesi'nde son dönemdeki kısmi düşüşe rağmen, küresel enflasyon hala yüksek seviyelerdedir. Bunun sonucu olarak parasal sıkılaşma politikaları devam etmekte ve büyüme üzerinde baskı unsuru oluşturmaktadır. Öte yandan, ABD'de iflas eden iki banka ve Avrupa'da Credit Suisse'in hisselerindeki ciddi düşüş bankacılık sektöründe önemli risklerin bulunduğunu göstermektedir."
Mehmet Muş, Kahramanmaraş merkezli depremlerin üretim hatları ve tedarik zincirleri başta olmak üzere Türk imalat sektörü üzerindeki olumsuz etkisine karşın, Türkiye imalat PMI endeksinin martta yükselmeye devam ederek, eşik değerin üzerine çıktığını ve 50,9 olarak gerçekleştiğini bildirdi.
Reel kesim güven endeksi ile istihdamdaki olumlu gelişmelere de dikkati çeken Muş, hizmet ihracatındaki olumlu seyrin devam ettiğini bildirdi. Muş, Ocak 2022'de yıllıklandırılmış olarak 63,9 milyar dolar olan hizmet ihracatının Ocak 2023'te yüzde 43,8 gibi önemli bir artışla 91,8 milyar dolara yükseldiğine dikkati çekerek, "Tüm bu gelişmeler ışığında, depremin etkilerinin şubat ve mart aylarına ilişkin verilere yansıdığı göz önünde tutulursa bundan sonra dış ticaretimiz üzerindeki olumsuz etkilerin daha sınırlı olacağı değerlendiriyoruz." ifadesini kullandı.
"Türk ihracatçısı için önemli fırsat ortaya koyuyor"
Muş, Avro Bölgesi'ndeki ekonomik toparlanma ve talep artışına ilişkin beklentilerin Türk ihracatçısı için önemli fırsatları ortaya koyduğunu dile getirdi.
Bakanlık olarak, ürün çeşitliliğini ve katma değerli ihracatı artırmak için her türlü desteği verdiklerini vurgulayan Muş, bu kapsamda çalışmalara devam ettiklerini bildirdi.
Ticaret Bakanı Muş, firmaların bir dünya markası haline gelmesi sürecinde her zaman yanlarında olduklarını kaydetti. Bu doğrultuda attıkları adımlara değinen Muş, şu değerlendirmede bulundu:
"Bu adımlardan biri ihracatçılarımızın finansmana erişim sorununa yönelik olarak geçtiğimiz yıl oluşturulan ve ülkemizin önemli bankalarının da katılımıyla sermaye yapısı güçlendirilen İhracatı Geliştirme Anonim Şirketidir (İGE AŞ). Teminat yetersizliği yaşayan firmalara sağladığı kefalet mekanizması ile ihracatımızı çok daha ileri noktalara taşımayı hedefleyen İGE AŞ, faaliyetlerini artırarak ihracatçılarımızı desteklemeyi sürdürmektedir. Bu doğrultuda, İGE AŞ geçtiğimiz günlerde Türk Ticaret Bankasının yüzde 98,5 hissesini satın almıştır. Türk Ticaret Bankasının satın alınması, ihracatçımızın finansmana erişimini daha da kolaylaştıracaktır. Önümüzdeki dönemde İGE AŞ çok daha kurumsal ve büyük bir yapı haline gelecektir."
Muş, Türkiye'nin geleneksel pazarlarından Orta Doğu ülkeleriyle ikili ticareti artırmak için de çalıştıklarını bildirdi.
Bu kapsamda, martta Irak Başbakanı ile iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkileri ele aldıklarını anımsatan Muş, iş dünyası temsilcileriyle de bir araya gelerek ticari ilişkileri geliştirmeye yönelik atılacak adımları değerlendirdiklerini söyledi.
Muş, Suudi Arabistan'a martta ziyaret gerçekleştirerek, iki ülke arasındaki ticari ilişkilerin güçlendirilmesine yönelik temaslarda bulunduklarını ifade ederek, "Türkiye-Birleşik Arap Emirlikleri Kapsamlı Ekonomik Ortaklık Anlaşması'nı da geçtiğimiz ay imzaladık. Bu anlaşmanın ihracatçılarımız ve girişimcilerimiz için hayırlara vesile olmasını temenni ediyor, Orta Doğu bölgesinde yeni fırsatlar doğurmasını ümit ediyoruz." dedi.
Bakan Muş, ülke ekonomisi ve ihracatının son 20 yılda geldiği noktanın geleneksel pazarların ötesine geçmesini gerekli kıldığını anlattı.
İhracatçıların her kıtada, her ülkede en rekabetçi aktörler arasında yerini almak mecburiyetinde olduğunu vurgulayan Muş, Uzak Ülkeler Stratejisi kapsamında sunulan desteklerden firmaların yararlanmalarını önemsediklerini dile getirdi.
Muş, birçok sektörde gerçekleşen yatırımların Türk sanayisinin hızlı kalkınmasına devam ettiğini gösterdiğini belirterek, sözlerini şöyle tamamladı:
"Geçtiğimiz ay Sayın Cumhurbaşkanı'mızın açılışını yaptığı, bor madeninin katma değerini 300 kat artıracak Bandırma Bor Karbür Üretim Tesisi sayesinde ülkemiz, dünyanın en sert üçüncü malzemesinin üretiminde ve ihracatında önemli bir oyuncu haline gelecektir. Milletimizin yoğun ilgisi neticesinde 177 binden fazla sipariş başvurusu alan ve önümüzdeki dönemde yollarda görmeye başlayacağımız Türkiye'nin otomobili Togg, 'Türkiye Yüzyılı'nın inşasında emin adımlarla yol aldığımızın bir göstergesidir."