Geçen hafta Çin'de yeni tip koronavirüs salgını kapsamında devreye alınan karantina tedbirleri ve küresel çapta açıklanan zayıf imalat sanayi verileri sonrası artan resesyon endişeleri ile dolar endeksi 110 sınırına kadar çıkarak Haziran 2002'den bu yana en yüksek seviyeyi test etti.
Doların yükselmesi emtia piyasalarını olumsuz etkileyen önemli faktörler arasında yer aldı. Analistler, enflasyonist endişeler nedeniyle merkez bankalarının atacağı agresif politika adımlarının, halihazırda yavaşlayan ekonomileri resesyona itebileceği beklentileri ile küresel çapta dolar talebinin arttığını belirterek, bu doğrultuda emtia fiyatlarındaki baskını sürdüğünü belirtti.
Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) 75 baz puanlık faiz artışına gitmesine kesin gözüyle bakıldığını altını çizen analistler, Çin'de gayrimenkul sektöründe yaşanan çalkantı nedeniyle ekonomistlerin ülke ekonomisine dair 2022 yılı beklentilerinin kötüleştiğini aktardı.
Çin'in bazı bölgelerindeki kapanma kararı, ülkenin eylül ve ekim aylarında en yoğun inşaat sezonuna girdiği dönemde geldi.
Analistler, Çin'de inşaatla ilgili çeliğe olan talebin tekrar ortaya çıkan salgın vakalarının ne kadar çabuk ortadan kaldırılabileceği ve karantinaların ticari faaliyetlere ne kadar şiddetli yansıyacağı ile test edileceğini vurguladı.
Bu gelişmelerle, emtia piyasasında geçen hafta metaller öncülüğünde sert düşüşler hakim oldu.
Tezgah üstü piyasada bakır ve alüminyum yüzde 7, çinko yüzde 12,6, nikel yüzde 4,2 ve kurşun fiyatları da yüzde 4,6 değer kaybetti.
Bakırda, Avrupa'daki enerji krizi, Fed tarafından gelen sıkı para politikasının süreceği mesajları ve Çin'in "Sıfır Kovid" stratejisiyle talebin zarar göreceğine dair endişeler artmaya devam ediyor.
Bakırda talep konusundaki endişeler, arz tarafında devam eden sıkıntılardan daha ağır basıyor. Dünyada bakır madenciliğinin dörtte birinden fazlasını gerçekleştiren Şili, temmuzda bir önceki yıla göre üretimde yüzde 8,6'lık bir düşüş bildirdi.
Değerli metallerde sert düşüşler yaşandı
Değerli metallerde de geçen hafta yüzde 4'ü aşan düşüşler oldu. Altın yüzde 1,5, paladyum yüzde 4 azalış kaydetti.
17,562 dolarla Haziran 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören gümüş yüzde 4,5, 821,95 dolarla Temmuz 2020’den bu yana en düşük seviyeyi gören platin yüzde 3 değer kaybetti.
Enerji tarafında ise Brent petrolün varil fiyatı yüzde 6, New York Ticaret Borsası'nda işlem gören doğal gazın fiyatı ise yüzde 4,2 azalış kaydetti.
Fiyatlardaki düşüşte, agresif faiz artırımlarının ekonomileri yavaşlatacağı ve yakıt talebini azaltacağı endişeleri ile Çin'de Kovid-19 önlemlerinin sıkılaştırılması etkili oldu.
Tarım emtiasında talep endişeleri arttı
Geçen hafta tarım tarafında da sert düşüşler etkili oldu.
New York Ticaret Borsası'nda işlem gören buğday yüzde 0,5 değer kazanırken, mısırda yatay bir seyir görüldü. Soya fasulyesi fiyatları da yüzde 2,8 azalış kaydetti.
Pamuk yüzde 12,3, kahve yüzde 4,1, şeker yüzde 1,8, kakao yüzde 0,3 azalış kaydetti.
Analistler, dünyanın önde gelen merkez bankalarının şahin açıklamalarıyla pamuk başta olmak üzere tarım emtiasında talep endişelerinin arttığını söyledi.