Türkiye, 2021 yılında turşu ihracatından 310 milyon dolarlık döviz geliri elde ederken, kornişon turşu 150 milyon dolarlık ihracatla turşu ihracatının yıldızı oldu. Sektör, pestisitsiz üretimle ihracatta 200 milyon dolara ulaşmayı hedefliyor.
Türkiye’nin turşu ihracatının yüzde 80’ini gerçekleştiren Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği, üretim ve ihracatta sürdürülebilirliği sağlamak için kornişon sektörünü, Türkiye’nin kornişon üretiminde başkent konumundaki Ödemiş’te bir araya getirdi. Toplantıya kornişon üreticisi, komisyoncusu, zirai ilaç bayileri ve ihracatçılar yoğun ilgi gösterdi. Ödemiş Bademli’de düzenlenen “Kornişon Sektörel Değerlendirme Toplantısı”nda konuşan Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Ege Bölgesinin en önemli ihraç ürünlerinin başında hıyar ve kornişonun geldiğini vurguladı.

Kornişon mamul sektörünün göz bebeği
Kornişon ürününün gerek ihracat tutarı, gerekse sağladığı katma değer nedeniyle Ege Bölgesinin işlenmiş ürün sektörünün göz bebeği olduğunun altını çizen Uçak, “Kornişon bakımı diğer ürünlere göre daha zahmetli, ilaçlama ve hasat dönemlerine çok dikkat edilmesi gerekiyor. Ödemiş hıyar ve kornişon üretiminde ülkemizin en önemli üretim alanlarından biri durumunda. Son yıllarda yurt dışındaki alıcıların talepleri doğrultusunda kalıntı konusu sürdürülebilir tarım ve ihracatımız için kritik bir öneme sahip duruma geldi. Biz de Ege İhracatçı Birlikleri olarak yürüttüğümüz “Kullandığımız Pestisitleri Biliyoruz Projesi” ile Ödemiş ilçesinde numuneler aldırarak bölgenin pestisitle mücadele konusunda farkındalık oluşturmaya çalışıyoruz. Hem üreticiler hem de ihracatçılar olarak pestisit kullanımına çok dikkat etmemiz gerekiyor. Pestisitsiz üretim yaptığımız takdirde hem iç piyasada, hem de ihracatta sağlıklı ürün sunabileceğiz. İhracatta da 200 milyon dolar rakamına kolaylıkla ulaşabileceğimize inanıyorum” diye konuştu.

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği üyelerinden 4 yıl için tekrar yetki aldıklarını dile getiren Hayrettin Uçak sözlerini şöyle sürdürdü: “Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği olarak birçok il ve ilçede üreticilerimizle değerlendirme toplantıları gerçekleştiriyoruz. Yeni dönemde mamul sektörümüzün ilk toplantısını Ödemiş’te düzenlemekten mutluluk duyuyoruz. Yönetim kurulu olarak üreticilerimizin, ihracatçılarımızın sorunlarını dinlemek ve çözüm üretmek bizim için önemli bir sorumluluk. Tarım ve Orman Bakanlığımızın teknik personeli, bölgedeki ziraat mühendisleri, zirai ilaç bayileri, üniversiteler ve Ege İhracatçı Birlikleri olarak koordineli bir şekilde çalışıyoruz. Tüm paydaşlarımızla ortak hareket ederek başarıya ulaşacağımıza inanıyorum.”

37 bin ton kornişon üretimi
İzmir’de 16 bin dekar alanda yıllık 37 bin ton kornişon üretimi yapıldığı bilgisini veren Tarım ve Orman Bakanlığı İzmir İl Müdür Yardımcısı Fatih Kılıç, İzmir’de kornişon üretiminin Kiraz ve Ödemiş ilçelerinde yoğunlaştığını aktardı. İzmir’de 258 bitki koruma ürünü bayisi olduğunu belirten Kılıç, “Ödemiş’te 31 bitki koruma ürünü bayimiz görev yapıyor. 2021 yılında Ödemiş’te 8 adet hıyar numunesi aldık. Analiz sonuçlarının tamamı temiz çıktı. Üreticilerimizin pestisit kullanımından kaynaklı kalıntısız üretim yapmaları için denetimlerimizi kesintisiz sürdürüyoruz” dedi.

Ödemiş avantajlı
Ödemiş’in içinde yer aldığı Küçük Menderes Ovası’nın yılda 3 ürünün alınabildiği verimli topraklara sahip olduğu bilgisini aktaran Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Duman, üretimde başarının sürdürülebilir olması için toprağı yormadan, bitkisel üretim deseninin uygulanması gerektiğinin altını çizdi. Türkiye’de kornişon üretiminin 1990’lı yıllarda Ödemiş’ten başladığını anlatan Duman, “Sonrasında Manisa, Afyon ve diğer bölgelere yaygınlaştı. İzmir, üretim miktarı olarak günümüzde ikinci sırada. Kornişon yetiştiriciliği çok zor bir yetiştiricilik. Sürdürülebilir üretim günümüzde ön plana çıktığı için bizim de üretimde çok dikkatli olmamız gerekiyor. Ürettiğimiz ürünün kalitesi ön plana çıkmaya başladı, kimyasal kalıntı sorun olmaya başladı. Kornişon üretiminde istediğimiz girdiyi kullanmamızı sınırlıyor. Uşak, Afyon, Manisa ile İzmir’i kıyasladığımızda Ödemiş hasatta 1 ve 2 numara ürün üretiminde daha başarılı olduğunu görüyoruz. Özellikle işleme ve ihracatta 1 ve 2. boy talebinin olması Ödemiş’in avantajı diye düşünüyorum” bilgisini verdi.

"Hibrit çeşit üretimi gerçekleştirmek durumundayız"
Kaliteli kornişon üretimi için dikkat edilmesi gereken hususları paylaşan Duman sözlerini şöyle sürdürdü: “Açık alana göre kıyasladığımızda, örtü altı yetiştiricilik daha rantabl oluyor. Verimin yüksek olması, boyların eşitliği nedeniyle firmalar örtü altını teşvik ediyor. Her yıl diğer sebze türlerinde olduğu gibi kornişonda da tescil ettirilen türler var. Turşuluk hıyar çeşitlerinin geliştirilmesi için işletmeler çaba göstermeli, üniversitelerle işbirliği yapmalı. Bölgede çok iyi sonuç veren çeşitler varsa onlara devam edilmeli. İç boşluğu yapmayan, bir numara oranı yüksek çeşitler tercih edilmeli. Verimlilik için her yıl hibrit çeşit üretimi gerçekleştirmek durumundayız. Kaliteli, sertifikalı tohum alarak üretime başlamak zorundayız. En geç Nisan ayında tohum ekimi ile üretime başlamak gerekiyor. Pestisit kalıntısı çok önemli bir konu. Her gün hasat edilen bir ürün olduğu için pestisit kalıntısı size problem olarak size geri dönecektir. Damlama sulama yöntemini sürdürülebilir tarım için kullanmak zorundayız. Özen gösterin. Gübreleme önemli, hıyar bitkisini sürekli canlı tutabildiğiniz sürece verim alırsınız. Buna izin vermeme adına dengeli gübreleme önemli. İyi yanmış inek gübresini tavuk gübresine tercih edebilirsiniz. Taban gübresi yapmak gerekir.”

“Katma değerli ürün ihracatımızı artırmalıyız”
Ödemiş Kaymakamı Fatih Aksoy, Ödemiş’in Türkiye’nin en önemli üretim havzalarından biri olduğunu, yaklaşık 100 rakımdan, bin 300 rakıma 12 ay her çeşit ürünün üretilebildiği bir bölge olarak öne çıktığını vurguladı. “Üretme konusunda Ödemiş’te bir sorunumuz yok, çok iyi üretiyoruz” diye konuşan Aksoy, “Çalışkan insanların yaşadığı bir bölgedeyiz. Üreticilerimiz zaman zaman pazarlamada sorun yaşıyor. Patateste, silajlık mısırda, incirde, kirazda, kornişonda, süt ürünlerinde, kestanede önemli yerlerdeyiz ülkemiz içerisinde. Yaklaşık 700 civarında üreticimiz 42 bin ton kornişon üretiyor ancak 2 bin ton ihracatını gerçekleştiriyoruz. Biz ileride ayakta durabilmek istiyorsak yüzde 5 olan ihracat oranımızı artırmamız gerekiyor. Gübre, ilaç, işçilik sürekli artıyor bununla mücadele edebilmek için katma değerli üretime yönelmemiz gerekiyor” diyerek sözlerini noktaladı.

Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliğinin Ödemiş Bademli’de düzenlediği, “Kornişon Sektörel Değerlendirme Toplantısı”na Ödemiş Kaymakamı Fatih Aksoy, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Başkanı Hayrettin Uçak, Türkiye Meyve Sebze Mamulleri Sektör Kurulu Başkanı Türkmen Türkmenoğlu, Ödemiş Belediye Başkan Yardımcısı Feridun Azaroğlu, İzmir İl Tarım ve Orman Müdür Yardımcısı Fatih Kılıç, Tarım ve Orman Bakanlığı Ödemiş İlçe Müdürü Ömer Faruk Tutar, Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Duman, Ege Yaş Meyve Sebze İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Üyeleri Mehmet Kırıcı ve Tolga Selim Kağan, Bademli Fidancılık Tarımsal Kalkınma Kooperatif Başkanı Selçuk Bilgi, Yeşil Bademli Tarımsal Kalkınma Kooperatifi Başkanı Gülşen Görken, Bademli Mahalle Muhtarı Ahmet Baş, kornişon turşu ihracatçıları, üreticileri, aracıları katıldı.