TÜBİTAK’ın İran Uluslararası Bilimsel İşbirliği Merkezinin ortak proje çağrısı kapsamında Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) ve İran Teknoloji ve Bilim Üniversitesinin projesi kabul edildi. Şebekeden bağımsız uygulamalar için güneş ve hidrojen enerjisi bazlı elektrik ve sıcak su üretim sisteminin çok amaçlı optimizasyonu başlıklı projede, güneş enerjisinin tüketimi ve depolanmasına ilişkin araştırma gerçekleştirilecek.

Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile İran Bilim, Araştırma ve Teknoloji Bakanlığına bağlı Uluslararası Bilimsel İşbirliği Merkezi (MSRT) arasında imzalanmış olan İşbirliği Anlaşması çerçevesinde çıkılan ortak araştırma proje çağrısı sonuçlandı.

2020 yılında açılan çağrı kapsamında, toplam 25 ortak projenin desteklenmesine karar verildiği açıklandı. Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) ve İran Teknoloji ve Bilim Üniversitesinin ortak yürüttüğü ‘Şebekeden bağımsız uygulamalar için güneş ve hidrojen enerjisi bazlı elektrik ve sıcak su üretim sisteminin çok amaçlı optimizasyonu’ projesi de destek verilecek projeler arasında yerini aldı. Proje kapsamında güneş enerjisinin son kullanıcının taleplerini karşılaması, fazla enerjinin depolanması ile kullanım alışkanlıkları ve ihtiyaca bağlı olarak elektrik ve sıcak su üretim konfigürasyonu geliştirilmesi hedefleniyor.

Projenin Türkiye tarafında proje yürütücüsü olan DEÜ Mühendislik Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Can Özgür Çolpan, enerji tüketiminin her geçen gün artmasına ve kullanım alışkanlıklarının sürekli değişkenlik gösterdiğine dikkat çekti.

Yenilenebilir enerji kaynaklarına yönelimin giderek arttığını ifade Çolpan, proje kapsamında en önemli enerji kaynaklarından biri olan güneş enerjisinin kullanımı noktasında yeni bir konfigürasyonun bulunmasını amaçladıklarını belirterek, “Güneş enerjisi süreksiz bir yapıya sahiptir. Bu nedenle talebi karşılamak için etkili depolama teknolojilerinin kullanımını gerektirmektedir. Bu bakımdan, enerji fazlasının hidrojen olarak depolanması ve yakıt pillerinde kullanılması, özellikle şebekeden bağımsız uygulamalarda büyük önem kazanmıştır. Bu alanda aslında yapılan bazı çalışmalar var. Biz önceki çalışmalardan farklı olarak, bu projede, yıllık enerji ve sıcak su talebi değişikliklerinin dinamik analizini yapacağız. Optimizasyon çalışmaları ile de şebekeden bağımsız uygulamalar için güneş ve hidrojen enerjisine dayalı elektrik ve sıcak su üretim sisteminin yeni bir konfigürasyonunun optimum tasarım ve işletme parametrelerinin bulunmasını amaçlıyoruz” diye konuştu.

İki ayrı şehirde uygulama
Türkiye’de İzmir, İran’da ise Tahran şehirlerinde uygulama yapılacağını anlatan Prof. Dr. Can Özgür Çolpan, “İki şehirde kurulabilecek şebekeden bağımsız bir bina için güneş ve hidrojen enerjisine dayalı olarak çalışan ve elektrik ve sıcak su üreten bir enerji sisteminin performans, ekonomik ve çevresel analizlerini yapacağız. Bu sistemde elektrik üretimi için fotovoltaik-termal sistemi ve PEM yakıt pili, hidrojen üretimi için PEM elektrolizörü ve hidrojen depolama için ise faz değişim malzemesi ile çevrelenmiş bir metal hidrit tankı kullanılacak. Sistemin boyutunu, maliyetini ve çevresel etkilerini en aza indirmek için çok amaçlı bir optimizasyon çalışması da yapılacak. Son olarak, önerilen sistemin karşılaştırmalı bir sürdürülebilirlik değerlendirmesi yapılacak. Bilgi ve araştırmacı alışverişi ile yapılacak bu proje 18 ayda tamamlanacak” dedi.

Türkiye tarafında proje yürütücüsü DEÜ Mühendislik Fakültesi Makine Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Can Özgür Çolpan’ın ekibinde, DEÜ Mühendislik Fakültesi’nden Doç. Dr. Mehmet Akif Ezan, Bahçeşehir Üniversitesi Mühendislik Fakültesi’nden Doç. Dr. Canan Acar ve Isparta Uygulamalı bilimler Üniversitesi Teknoloji Fakültesi’nden Prof. Dr. Önder Kızılkan görev alırken, İran tarafında ise proje yütürücüsü İran Teknoloji ve Bilim Üniversitesi Dr. Öğr. Üyesi Samane Ghandehariun’un ekibinde Meşhed Ferdowsi Üniversitesi’nden Asst. Prof. Dr. Amir Mohammad Ghandehariun bulunuyor.