TURAN SALCI

Almanya’nın Rusya’ya karşı yaptırım olarak Kuzey Akım-2'yi durdurmasını değerlendiren enerji uzmanı Mehmet Doğan, kararın yanlış bir adım olduğunu vurgulayarak “Kuzey Akım-2’nin devreye alınmaması doğalgaz fiyatlarının yüksek seyredeceğinin bir göstergesi” ifadelerini kullandı.

Rusya’nın Donetsk Halk Cumhuriyeti ve Lugansk Halk Cumhuryeti’nin bağımsızlığını tanıması üzerine Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Rus doğalgazını Baltık’tan Almanya’ya aktaracak Kuzey Akım-2'nin tescillenmesi sürecini durdurduklarını duyurdu.

Scholz, "Her durumda bu hiç kimsenin üzerine bahis oynamaması gereken bir mesele. Artık bundan çok uzağız" dedi. Eski Almanya Şansölyesi Angela Merkel döneminde imzalanan Kuzey Akım-2 boru hattının inşasının durdurulması ve tescilinin gerçekleşmemesi, Washington'ın Berlin'e en çok baskı uyguladığı konuydu. Son olarak ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Ned Price, 13 Şubat'taki açıklamasında, tamamlanması ve tescillenmesi halinde yaptırım uygulamayı değerlendirdiklerini söylemişti. ABD Başkanı Joe Biden'ın Kuzey Akım 2'nin kötü bir anlaşma olduğunu düşündüğünü aktaran Price, "Bu kötü bir anlaşmadır. Çünkü Avrupa'yı bölüyor. Ukrayna'yı ve Orta Avrupa'yı Rusya'nın manipülasyonuna maruz bırakıyor. Bu tam da Avrupa'nın ortaya koyduğu enerji güvenliği hedefleriyle de uyuşmuyor" demişti.
Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı Dmitry Medvedev ise Almanya’nın bu kararının ardından sosyal medya hesabından, "Peki. Avrupalıların çok yakında 1000 metreküp doğal gaz için 2 bin euro ödeyecekleri yeni cesur dünyaya hoş geldiniz!" ifadesini paylaştı.
Rusya'nın Almanya Büyükelçisi Sergey Neçayev de Berlin'in Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattı projesini durdurma kararından esef duyduklarını ve kararın, Avrupa'nın enerji güvenliği için gerekli olması nedeniyle bunun geçici olmasını umduğunu belirtti.

‘Siyasi gerilimi enerji denklemine sokmak yanlış bir adım’
GazDay Genel Müdürü Mehmet Doğan, konuyla ilgili Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, “Böyle bir kararı almalarını beklemiyordum” diyerek şunları kaydetti:
Çünkü Kuzey Akım-2 bir ticari projedir. Bu sadece Gazprom’un yaptığı bir proje değil finansmanını Avrupalı şirketler de sağlıyor. Bu projeyi durdurmasını doğru bulmuyorum. Çünkü ortadaki siyasi gerilimi enerji denklemine sokmak bana göre yanlış bir adım. Soğuk Savaş döneminde dahi ne Soyvetler tarafı arzı kesti ne de alıcılar böyle bir davranış içine girdiler. Burada Avrupa için arz güvenliği Rusya açısından da talep güvenliği var. Avrupa’nın bu hamlesi Rusya’nın talep güvenliğini tehlikeye atan bir durum yarattı. Bu kararın geçici veya kalıcı olmasını krizin boyutu gösterecek.

‘Avrupa’nın iklim değişikliği ile mücadeleyi öteleyeceği anlamına geliyor’
Doğan, bu kararın Avrupa’nın iklim değişikliği ile mücadelesini de etkileyeceğini belirtti:
Avrupa iklim değişikliğini göz önüne alarak bir planlama yaptı. Bu planlamada kademeli olarak kömür ve nükleerden vazgeçme ve doğalgazı artırma öngörülüyor. Bu politikalar çerçevesinde Kuzey Akım-2’nin yanı sıra Ukrayna üzerinden gelen Rus doğalgaz boru hattının da tam kapasite çalıştırılmasına ihtiyaç olacaktır. Bu durumda mevcut teknolojiler göz önüne alındığında kısa vadede kömüre ve nükleere alternatif olarak doğalgazdan başka bir kaynak görünmüyor. Avrupa bunu bildiği için bu planlamayı yaptı. Kuzey Akım-2 gibi bir kaynağı askıya aldığı sürece kömür ve nükleere dönüş anlamında bir kapıyı açabilir. Aynı zamanda bir süre iklim değişikliği ile mücadeleyi öteleyeceği anlamına gelir. Diğer türlü bu miktarda bir gazı bulabilmesi söz konusu değil.

‘Doğalgaz fiyatlarının aşırı yüksek seyrinden Türkiye de etkilenir’
“Kuzey Akım-2’nin devreye alınmaması doğalgaz fiyatlarının yüksek seyredeceğinin bir göstergesidir” diye devam eden Doğan, bu durumun Türkiye’ye olası etkilerine dair ise şunları söyledi:
Türkiye’deki beklentiler yüksek enerji fiyatlarının Kuzey Akım-2’nin devreye girmesiyle düşmesi yönündeydi. Bu yüksek fiyat seyri gıdadan ulaşıma kadar yıkıcı etki yapıyor. Önümüzdeki kışa kadar bu sorun çözülmezse fiyatlar yüksek olmaya devam eder. Doğalgaz fiyatlarının normalden aşırı yüksek seyrinden Türkiye de etkilenir.

Kuzey Akım-2 projesi nedir?
Rus gazını Baltık Denizi kıyısından başlayarak Avrupa'ya taşımayı hedefleyen Kuzey Akım-2 projesi, iki sualtı boru hattından oluşuyor. Projeyle yılda 55 milyar metreküp doğalgazın Almanya'ya sevk edilmesi planlanıyor. Projenin toplam maliyeti ise yaklaşık 10 milyar euroyu buluyor. Ukrayna, Polonya ile Baltık ülkelerinin inşasına karşı çıktığı projenin ortakları arasında proje sahibi Gazprom'un yanı sıra E.ON, Gasunie, ENGIE ve Wintershall Dea gibi Avrupalı şirketler de yer alıyor.

Almanya’nın enerjiden sorumlu düzenleyici kurumu Bundesnetzagentur, Kuzey Akım-2 doğalgaz boru hattının onay sürecini Kasım ayında geçici olarak durdurmuştu. Bundesnetzagentur yetkilileri, onay sürecinin yeniden başlatılması için boru hattının operatör şirketinin Almanya yasaları ile uyumlu hâle gelmesi gerektiğini söylemişti.