Norveç'te sandık çıkış anketlerine göre sol ittifakın lideri Jonas Gahr Store bugün yapılan genel seçimlerin galibi oldu. 'Demir Erna' olarak bilinen Başbakan Erna Solberg 8 yıl sonra koltuğunu kaybediyor.
Sol partilerin oluşturduğu koalisyonun, Norveç parlamentosu Storting'deki 169 sandalyenin 104'ünü kazanması bekleniyor. Eğer bu sonuçlar kesinleşirse, Başbakan Erna Solberg’in sağ merkez koalisyonu hükümeti kaybedecek.
Norveç devlet televizyonu NRK'nin yayımladığı resmi olmayan sandık başı anket sonuçlarına göre sol bloktan İşçi Partisi (H) yüzde 26,3 oranında oy aldı. Bloktaki diğer partiler Sosyalist Sol Parti (SV) yüzde 7,3, Kırmızı Parti (R) yüzde 4,6, Yeşiller Partisi (M) yüzde 3,7 oranında oy elde etti.
Hükümetin büyük ortağı Muhafazakar Sağ Parti (H) yüzde 20,4 oy alırken, bloktaki diğer partiler Merkez Partisi (SP) yüzde 13,9, Liberal Parti (V) yüzde 4,2, Hristiyan Halk Partisi (KRF) yüzde 3,9, oranında oy topladı.
Seçimlerde aşırı sağ görüşlü İlerleme Partisi'nin (FRP) yüzde 12 oy alması dikkati çekti.
169 üyeli parlamentoda sol blok partileri 104 milletvekili, sağ blok partileri ise 65 milletvekili çıkartma hakkı kazandı.
Yeni başbakan olması beklenen Store'nin İşçi Partisi, diğer iki muhalefet gücüne ihtiyaç duymadan en yakın müttefikleri Merkez Parti ve Sosyalist Sol ile mutlak çoğunluğu sağlama yolunda ilerliyor.
Bu sonuçlar koalisyon hükümeti kurmak için müzakereleri kolaylaştıracak. Çevreci MDG partisi, ancak petrol arama çalışmalarının sonlandırılması ile olası hükümeti destekleyeceğini açıklamıştı. İşçi partisi ise bu olasılığa sıcak bakmıyordu.
Sosyal eşitsizliklere karşı kampanya yürüten 61 yaşındaki milyoner Jonas Gahr Store, muhafazakar rakipleri gibi, petrol ekonomisinden yumuşak ve kademeli bir çıkışı savunuyor.
İşçi partisinden Espen Barth Eide, "Petrol faaliyetlerine devam edeceğiz ama en iyi petrol yıllarının geride kaldığını kabul etmeliyiz" diye konuşmuştu.
8 yıldır ülkeyi yöneten muhafazakarlar yıpranmıştı
Solberg hükümeti ise Covid-19 salgını sırasında başarılı bir performans çizip, Norveç’i Avrupa‘da en az ölümün gerçekleştiği ülke konumuna getirse bile kamu sektöründe eleştirilen reformlar ve ekonomik eşitsizliğin arttığı suçlamasına hedef olmuştu.
Ülkenin en uzun süre iktidarda kalan siyasetçisi olarak ün yapan ve liberal ekonomilere olan katı bağlılığıyla “Demir Erna” olarak anılan Solberg 8 yıl sonra koltuğunu devredecek.