Kenya-Etiyopya-Somali üçgeninde bulunan 1,2 milyon nüfuslu eyalette, insanların neredeyse tamamı hayvancılıkla hayatını sürdürüyor.
Dağınık yerleşen köylerde elektrik ve su altyapısının olmaması nedeniyle insanların ve hayvanların su ihtiyaçları, köy yakınlarına açılmış kuyulardan, eyalet yönetimince yapılmış göletlerden ve nehirlerden karşılanıyor.
İçme suyu, temizlik ve hayvanları için temel su ihtiyaçlarını buralardan karşılayan binlerce Manderalı, aşırı kuraklıkla birlikte yeni bir tehlikeyle karşı karşıya bulunuyor. Bölgede ekim-kasım-aralık ayları yağmur sezonu olmasına karşın halen yağış olmadı. Bu da bölgedeki kuyuların ve göletlerin bazılarının tamamen kurumasına, bazılarının ise suyunun bitme noktasına gelmesine neden oldu.
Eyalet yönetimi ve yerel halk, soruna acil çözüm bulunmaması halinde binlerce hayvanın telef olabileceğini, insanların iç göçe zorlanacağını ve hastalıkların baş göstereceğini belirtiyor.
Zamana karşı yarış yapılıyor
Bölgede ağır şekilde hissedilen kuraklıkla kuyuların kuruması üzerine, geçici çözüm olarak kuyulara su tankerleriyle su taşınmaya başlandı.
Haftada her kuyuya bir kez 30 tonluk tankerle su taşınırken tankerin köye ulaşmasıyla kaplarını doldurmak için köylüler yarışa giriyor.
Bazı kuyuları eyalet yönetimi ücretsiz dolduruyor, bazı kuyulara ise su tankeri olan kişilerden hizmet alınarak yetişilmeye çalışıyor. Bunun geçici bir çözüm olduğunu anlatan bölge yöneticileri, sorunu çözmek için yer altı su taraması yapılması ve derin kuyular açılması gerektiğini söylüyor.
Mandera'nın güneyindeki bir kuyuya su taşıyan su tankeri şoförü, bölgede 100’den fazla tankerle su taşınan yer bulunduğunu belirterek “Kamyonlarla Mandera’daki 5 ayrı bölgeye su taşıyoruz. 10 kamyona daha ihtiyacımız var. Su sıkıntısı var ve kuyular çok kalabalık oluyor. Yağmur yağmadığı için gelecekte bunlara daha çok ihtiyaç olacak." dedi.
Warankara köyü sakinlerinden Abdullah Şükrü İbrahim de köylerinde ciddi kuraklık olduğunu, köylerinin kenarındaki göletin kuruma noktasına geldiğini söyledi. İbrahim, “Bu bölgede tek barajımız bu ve kuraklıkla bunun suyu da çekiliyor. Hiç kuyumuz yok ve içecek suyumuz kalmayacak.” ifadelerini kullandı.
Mandera Su Bakanı Muhammed Ali ise kuraklıkla mücadele için Bambu bölgesinde kuyular açtıklarını ancak 5 kuyudan elleri boş döndüklerini belirtti.
Nüfusun sadece yüzde 15’ine su verilebiliyor
Mandera’nın güneyindeki Elwak ilçesinin su ve kanalizasyon idaresi yöneticisi Alinur Ali Muhammed, bölgede nüfusun sadece yüzde 15’ine su verebildiklerini, yüzde 85’inin suya ulaşımının olmadığını dile getirdi. Bölgede 100 bin insan yaşadığını ve 6 kuyudan su vermeye çalıştıklarını anlatan Muhammed, “Şu an bu 6 kuyudan sadece 3’ü çalışır durumda. 15 bin insana su verebiliyoruz.” diye konuştu.
Su sıkıntısına, elektrik kesintilerinin de yol açtığının altını çizen Muhammed, güneş enerjisinin bu soruna çözüm olabileceğini, ayrıca çalışmayan 3 kuyunun çalışır duruma getirilmesi ve başka kuyular açılmasıyla sorunun kısmen çözülebileceğini vurguladı.
Vahşi yaşam da tehdit altında
Son üç yağmur sezonunda bölgede yağış görülmezken bazı büyük nehirler hariç tüm nehirler kurudu.
Bölgede kuraklık sadece insanları ve evcil hayvanları değil, vahşi yaşamı da vuruyor. Bölgenin vahşi yaşamının sakinlerinden maymun ve goriller zaman zaman göletlere inerek insanlarla su mücadelesine girişiyor. Ceylan ve geyikler de susuzluktan etkilenirken su bulmak için göç etmek ve hayatlarını tehlikeye atmak zorunda kalıyor.