İsrail Başbakanı Bünyamin Netanyahu, tartışmalı yargı düzenlemesinde Yüksek Mahkeme'nin hükümet üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısının "İsrail'in demokrasisini güçlendireceğini" söyledi. Netanyahu'nun konuşmasının ardından Tel Aviv'de protestolar başladı, göstericiler otoyolu kapattı.
Netanyahu, akşam saatlerinde tartışmalı yargı düzenlemesine ilişkin yaptığı ulusa sesleniş konuşmasında, Yüksek Mahkeme'nin hükümetin üzerindeki denetimini kaldıracak yasa tasarısını savundu.
Hükümetin yargı düzenlemesiyle "güçler ayrımı arasındaki dengesizliği düzeltmek istediğini" dile getiren Netanyahu, "İsrail bir demokrasi ülkesi olarak kalacak, Yahudi şeriatına göre yönetilmeyecek, insan haklarını koruyacak. Bu yasa tasarısı demokrasiyi güçlendirecek." dedi.
Netanyahu, hükümetin yargı düzenlemesine karşı sivil itaatsizlik eylemi düzenleyenleri ise eleştirdi.
İsrail ordusunda hükümetin bu adımına karşı görevini bırakacağını açıklayan yedek askerlere de seslenen Netanyahu, "İleri bir demokraside askeriye ordunun emri altındadır. Hiçbir devlet bunu kabul edemez." diye konuştu.
Netanyahu'nun konuşması protestolarla karşılandı
Netanyahu'nun konuşmasını tamamlamasıyla birlikte hükümet karşıtı protestoların merkezi haline gelen Tel Aviv'de gösteriler başladı.
Yüzlerce kişilik gösterici grubu, Tel Aviv'deki hükümet kompleksinin bulunduğu Kaplan Caddesi'nde toplandı. Bir grup, Tel Aviv'in ana arteri Ayalon otoyolunu trafiğe kapattı, yolda uzun araç kuyrukları oluştu.
İsrail medyasına göre, aralarında savaş pilotları, denizaltı subayları, hava trafiği kontrolörleri, elit komandolar, sağlıkçıların da yer aldığı 4 binden fazla yedek asker, hükümetin yargı düzenlemesine devam etmesi durumunda gönüllü hizmeti bırakacağını duyurmuştu.
Genelkurmay Başkanı Herzi Halevi, yedek askerlerin gönüllü hizmeti bırakmasının ordunun "teyakkuzuna zarar verdiğini" açıklamıştı.
İsrail ordusu, göreve çağırıldıklarında bunu reddeden yedek askerlerin disipline sevk edileceğini veya görevden uzaklaştırılacaklarını ancak görevi bırakma tehdidinde bulunan askerlerle ilgili işlem yapılmayacağını bildirmişti.
Ülkede kadın ve erkekler için 3 yıl süreyle zorunlu askerlik hizmeti bulunuyor. Zorunlu askerliğini tamamlayan İsrailliler, gönüllülük esasına göre uzmanlıklarına bağlı her yıl düzenli olarak ordu talimine çağrılıyor.
Ancak savaş pilotları ve diğer elit birliklerin yıl içinde daha sık eğitime ve operasyonlara katıldığı belirtiliyor.
Tartışmalı yargı düzenlemesi
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin'in, 5 Ocak'ta duyurduğu "yargı reformu", Yüksek Mahkeme'nin yetkilerini sınırlandırma ve iktidarın yargı atamalarında söz sahibi olması gibi değişiklikler içeriyor.
Başbakan Netanyahu, ülke çapında giderek artan kitlesel protestolara ve grevlere neden olan yargı düzenlemesini 27 Mart'ta ertelediğini açıklamış ancak 2023-2024 bütçesinin mayıs sonunda Meclisten geçmesinin ardından yargı düzenlemesini tekrar gündeme getireceklerini duyurmuştu.
Hükümet, muhalefetle müzakerelerin tıkanmasının ardından yakın zamanda yargı düzenlemesi kapsamında yeniden düğmeye basmıştı.
Hükümet karşıtı protesto hareketi de iktidarın bu adımına karşı ülke genelinde protestolar ve sivil itaatsizlik eylemlerini artırmıştı.