1/52
İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin (İBB) borç batağı içerisinde bulunduğu iddiaları gündemdeki yerini koruyor. Yabancı kurumlardan aldığı borçlar ve yakın çevresine verdiği astronomik boyuttaki ihalelerle sık sık tartışmaların odağına oturan Ekrem İmamoğlu, geçtiğimiz yıldan buyana dolar/TL paritesindeki dalgalanmayla birlikte iyice zor duruma düştü.
2/52
İBB Meclisi AK Parti Grup Başkanvekili Tevfik Göksu'nun verdiği bilgiye göre, geçtiğimiz 2021 Ocak'ında 28 milyar TL borcu bulunan İBB'nin 2022 Mart ayı itibariyle toplam borcu 58 milyar TL'ye ulaştı.
3/52
Borçlanma limitini aştığından dolayı artık kredi alamaz hale gelen İBB, mevcut kaynakları verimli şekilde değerlendirmek bir yana, kasadaki parayı belli çevrelere hesapsız biçimde dağıtıyor.
4/52
İBB Meclisi AK Parti Grubu'nda Hukuk Komisyonu Başkanı olarak görev yapan Muhammet Kaynar, İmamoğlu'nun göreve geldiği tarihten itibaren 2,5 yılda 30 milyar TL borç yaptığını belirtiyor. Kaynar şu bilgileri veriyor:
5/52
"İstanbul Büyükşehir Belediyesi, 2021 yılında 28 milyar 486 milyon gider yapmıştır. İETT’nin 2021 yılı gideri, 3 milyar 454 milyon TL, İSKİ’nin 2021 yılı gideri 7 milyar 494 milyon TL’dir. İSKİ ve İETT de dahil edildiğinde İBB’nin 2021 yılında toplam 40 milyar TL harcaması olmuştur. Bu harcamaya İBB’nin 30 adet şirketinin bütçesi dahil değildir."
6/52
İBB'ye merkezî idare bütçesinden gelen paranın 19 milyardan 24,4 milyar TL'ye çıktığını hatırlatan Kaynar, "Görüldüğü gibi oluşturulan algının tersine merkezi bütçeden aktarılan paylar azalmamış, artmış. İBB’nin 2021 yılı yatırım harcamaları toplam 9 milyar 786 milyon TL’dir. İETT’nin toplam borcu, 2020’ye oranla yüzde 46 artmıştır" şeklinde ifadeler kullandı.
7/52
İstanbul'da 'İmamoğlu dönemi' yanan otobüs ve metrobüs görüntüleriyle şimdiden hafızalara kazınmış durumda. "300 otobüs alacaktım, Cumhurbaşkanı Erdoğan onaylamadı" şeklinde sözleriyle hatırlanan İmamoğlu, İETT envanterindeki mevcut araçları ayakta tutmayı bile başaramadı.
8/52
İBB'nin faaliyetlerine mercek tutarak önemli bilgiler yayınlayan gazeteci ve araştırmacılara göre Ekrem İmamoğlu, 16 milyonluk İstanbul'u şimdiden batırmış durumda.
9/52
Kurumun 2021 yılı faaliyetlerine ışık tutan Meclis Denetim Komisyonu raporu, İmamoğlu yönetiminin ne durumda olduğuna ilişkin çarpıcı veriler sunuyor. Gazeteci Emre Efser'in Twitter hesabından paylaştığı bazı mesajlar şöyle:
10/52
İBB’nin 2021 yılı denetim raporu ile ilgili bazı belge ve bilgiler konuşuluyor ama bütün bir çalışma yapmak daha sağlıklı olur diye düşündüm. İBB 2021 yılında neler yapmış buyurun beraber göz atalım...
11/52
PLANLANANDAN YÜKSEK KÂR
Öncelikle İBB, 2021 yılında planlananda daha fazla bir kâr elde etmiş.
Planlanan rakam : 25,5 milyar TL
Gerçekleşen kâr : 30,1 Milyar TL
12/52
İKİ YILDA BORÇ MİKTARI YAKLAŞIK 2 KAT ARTMIŞ
Buna karşılık İBB’nin 2019 sonu itibariyle 31 milyar TL olan borcu 2021 yılı sonunda 57 milyar 602 milyon TL’ye yükselmiş.
13/52
YASAL BORÇLANMA LİMİTİ FAZLASIYLA AŞILMIŞ
İBB’nin maksimum borçlanma limitinin çok üzerinde bir borç stoğu olduğu ve yasal borçlanma sınırının fazlasıyla aşıldığı görülmüş.
14/52
YÖNETİM KURULLARINA 119 YENİ KADRO
2019 yılında 359 olan iştirak şirketlerinin yönetim kurulu üye sayısı 2021 yılında 478’e yükseltilmiş.
15/52
BAŞÖRTÜLÜLERE HAKARET EDEN ÖDÜLLENDİRİLMİŞ
Yeşim Meltem Şişli’nin İBB’nin başörtülü kadın çalışanlarını aşağılaması sonucunda görevden uzaklaştırılmasına rağmen, yetkisiz bir şekilde iki belediye şirketinin yönetim kurulunda olduğu ortaya çıkmış.
16/52
İHALELER BELEDİYE ŞİRKETLERİNE
2021 yılında İBB’nin yaptığı ihalelerin %40’ından fazlası İBB’nin kendi şirketlerine verilmiş.
17/52
İHALEYİ AL, İŞİ BAŞKASINA YAPTIR VE KÂR ET
Yeterlilik ile ihaleyi alan İBB şirketleri işleri “yeterliliği olmayan” alt firmalara paslamışlar ve bu işten kâr elde etmişler.
18/52
İBB’den 1.6 milyon TL bedelle ihale alan İBB iştiraki BİMTAŞ, aynı işi 1 milyon TL karşılığında başka bir firmaya devretmiş. Aynı iş için İBB 600 bin TL fazla para ödemiş.
19/52
İBB’den 540 bin TL bedelle ihale alan İBB iştiraki KÜLTÜR A.Ş., aynı işi 288 bin 222 TL karşılığında başka bir firmaya devretmiş. Aynı iş için İBB 251 bin 778 TL fazla para ödemiş.
20/52
İBB’den 6 milyon 800 bin TL bedelle ihale alan İBB iştiraki Boğaziçi Yönetim AŞ., aynı işi 4 milyon 400 bin TL karşılığında başka bir firmaya devretmiş. Aynı iş için İBB 2 milyon 400 bin TL fazla para ödemiş.
21/52
İBB’den 20 milyon 789 bin 799 TL bedelle ihale alan İBB iştiraki İSBAK A.Ş., aynı işi 15 milyon 396 bin TL karşılığında başka bir firmaya devretmiş. Aynı iş için İBB 5 milyon 420 bin 799 TL fazla para ödemiş.
22/52
İHALEDE YÜKSEK TEKLİF VER, İŞİ YARI FİYATINA YAP
Ne hikmetse iştirak şirketlerinin aldığı bazı pazarlık usulü ihalelerde sonradan işi yapan yüklenici firma, iştirak şirketinden daha yüksek teklif veriyormuş.
23/52
İşin özelliği nedeniyle alt yükleniciye verilemeyen işler şartnamede yazılı olmasına rağmen alt yükleniciye yaptırılmış.
24/52
İHALESİZ ALIM YAPILAN SÜT MARKETTEN DAHA PAHALIYA MAL OLMUŞ.
O dönemde 1 litre sütün market fiyatı 5.45 - 6.25 TL arasında iken 1 litre sütün İBB’ye maliyeti 8.71 TL.
25/52
66 KONSERE 36 MİLYON LİRA
İBB’nin ulaşım için bütçe yetersizliği yaşadığı bir dönemde konser ve yan faaliyetlere ödenen para 55 milyon TL’den fazla.
26/52
2 PİYANONUN BAKIMI İÇİN 168 BİN TL
Sadece 2 piyanonun bakım ve onarım hizmeti için İBB kasasında tam tamına 168 bin TL çıkmış.
27/52
İSTANBULLUNUN PARASI YOUTUBERLARA GİDİYOR
10 sosyal medya fenomenine yapılacak ödeme için KÜLTÜR A.Ş.’nin aldığı ihale bedeli 502 bin 500 TL
28/52
6 MİLYONLUK ANKET İHALESİ
İBB, ülke yönetimi, seçmenlerin siyasi eğilimi gibi konular için 6 milyon 200 bin TL bedelle anket yaptırmış.
29/52
İHALEYE GİREN 2 FİRMA VAR: ADRESLER AYNI, SAHİPLERİ KARDEŞ
Yapılan tadilat ihalesinde teklif veren 2 firmanın adreslerinin aynı olması ve sahiplerinin kardeş olması anlaşılmasına rağmen ihale iptal edilmemiş.
30/52
İBB MECLİS ÜYESİ 20 ADET İHALE ALMIŞ
Kanuna aykırı olmasına rağmen İBB Meclis Üyesi İBB’den 20 ihale almış.
31/52
140 MİLYONLUK DENİZ TAKSİ GELİRİ 54 BİN TL
-İBB’nin 50 adet deniz taksi alım ve işletim bedeli yaklaşık 140 milyon TL
-Elde edilen gelir yaklaşık 54 bin TL
32/52
İBB, KENDİ İŞLETME ALANINI KENDİSİNE KİRALAYIP KİRA BEDELİ TAHSİL ETMİŞ
İBB, Yenikapı’daki bir sosyal tesisi kendi kullanım hakkı olmasına rağmen kiralayıp kira bedeli tahsil ederek kamu zararına sebebiyet vermiş.
33/52
İHALE YAPILMIŞ, PROJE ORTADA YOK
2020 ve 2021 yıllarında bisiklet projesi ile ilgili hizmet alımları yapılmasına rağmen projeye yönelik herhangi bir çalışma yapılmamış.
34/52
SADECE ÖZEL KALEM MÜDÜRLÜĞÜNDE 89 BİNEK ARAÇ VAR
Rapora göre İBB Özel Kalem Müdürlüğüne tahsis edilmiş 89 binek araç olduğu tespit edilmiş.
35/52
İETT, SOSYAL MEDYA YÖNETİMİ İÇİN 99 BİN LİRA HARCAMIŞ
İETT, sosyal medya yönetim hizmeti almak için 99 bin liralık ihale bedeli ödemiş.
36/52
BAKIM İHALESİ YAPILAN 638 ARAÇTAN 378’İ BİR AYDA ARIZA YAPTI
638 Mercedes otobüs ve metrobüsün bakımı için yapılan ihale yaklaşık 550 milyon liraya bir firmaya verilmiş. İhaleye itiraz eden Mercedes, teknik şartnameye ilaveler yapılması gerektiğini ifade etmiş.
37/52
Mercedes, mevcut ihale şartlarındaki hizmetin yetersiz ve yol-yolcu ve sürücü emniyeti açısından riskli olduğunu detayları ile anlatmış. Yönetim tarafından dikkate alınmamış ve 1 ay içinde 638 aracın 378’i arıza yapmış.
38/52
İSKİ, 303 ADET CEP TELEFONUNA 715 BİN LİRA ÖDEMİŞ
İSKİ, hangi amaçla ihalesi yapılıp alındığı anlaşılamayan 303 adet cep telefonunda 715 bin TL ödemiş.
39/52
İstanbul'un birileri için gerçekten 'nimet' olduğunu gözler önüne seren bu verilere Twitter'da Abese İrca isimli kullanıcı da bazı eklemeler yaptı. Şimdi o mesajlara bir göz atalım...
40/52
Gelin size İmamoğlu'nun İBB'yi nasıl iflas ettirdiğini bir de ben anlatayım. Size yine yeni bir bilgi vermeyeceğim, sadece basına ve resmi raporlara yansıyan belgeleri doğru sırayla alt alta koyup soygun mekanizmasının nasıl işlediğini göstermeye çalışacağım. İETT ile başlayalım.
41/52
2021 yılı İBB denetleme raporuna göre İETT otobüsleri bir sene içinde 158.657 defa arızalanmış. Yani Şükrü Saraçoğlu stadı tam kapasite doluyken her taraftar bir arızayı temsil etse iç sahada üç maç oynanması yetmiyor. Fenerbahçe taraftarının iki de deplasmana gitmesi gerekiyor.
42/52
Peki İstanbul'un otobüslerine ne oldu? Neden yolda yürürken önümüzden sürekli kızkaçıran gibi yanarak süzülen otobüsler geçmeye başladı? Neden yollarda sürekli itilen, çekilen, söndürülen otobüsler görüyoruz? Metrobüslere neden şemsiyeyle binmek zorunda kalıyoruz?
43/52
Bu konuya döneceğim ama önce sizi birisiyle tanıştırmak istiyorum. Ekrem İmamoğlu'nun kankası CHP'nin yükselen yıldızı, yakışıklı olduğu kadar da çapkın vekili Özgür Karabat. Karabat ve İmamoğlu'nun yedikleri içtikleri ayrı gitmiyor, şimdi birlikte neler yediklerine bakalım.
44/52
Özgür Karabat, İmamoğlu'nun İBB Başkanı olmasından kısa bir süre sonra "Ulaşım İç ve Dış A.Ş" isimli bir şirketin mali müşavirliğini üstleniyor. Bu şirket daha önce İBB'den hiç ihale alamamış, otobüs bakım ve onarımına dair yeterli teknik altyapısı yok.
45/52
İşte bugün çatapat gibi tutuşan otobüslerin bakımını Özgür Karabat'ın mali müşaviri olduğu bu şirket yapıyor. İmamoğlu kankasına tam 14 ihale veriyor. Mesela 60 adet metrobüsün alımını içeren tek ihaleden Karabat'ın şirketinin kârı 558 milyon TL.
46/52
Ekrem İmamoğlu'nun günlerdir ağlaya ağlaya karşı çıktığı İstanbulkart öğrenci indiriminin tutarı ise 520 milyon TL. Yani İmamoğlu yüzbinlerce öğrenciye vermemek için kavga çıkardığı paranın 38 milyon TL fazlasını kankasına yalnızca bir ihalede vermiş.
47/52
Peki bu ihalelerden yetersiz bulunarak elenen şirketler hangileri? İmamoğlu hangi şirketleri Özgür Karabat'ın şirketinden yetersiz bulmuş? Bunlardan birisi Mercedes. Adamlar Mercedes'e ruhsatsız kaçak naylon torba fabrikası muamelesi yapmış. Tabi Mercedes durumu idrak edememiş.
48/52
Oturup 30 sayfalık bir itiraz dosyası hazırlamışlar. Demişler ki bu otobüslerin çoğu zaten Mercedes ve biz ürettik; bunların orijinal yedek parçalarını da biz üretiyoruz, bakım ve onarımını çakma parçalarla yaparsanız bu otobüsler bozulmaya ve yanmaya başlar, teknik altyapıları yok.
49/52
Mercedes'in raporunun Türkçesi şu: "Oğlum siz manyak mısınız, bu adamlara bakım ve onarım ihalesi verilir mi? Bizim yaptığımız otobüsün bakımında biz nasıl yetersiz kalıyoruz, kafayı mı yediniz?"
Tabi İBB itirazı dikkate almıyor ve Mercedes'e cevap bile vermiyor.
50/52
Bu olaydan bir ay sonra 638 Mercedes otobüsten 378'i arızalanıyor. İstanbul ulaşımı felç oluyor, Hani İstanbul'da otobüs itilen, havai fişek gibi seke seke duman atarak giden otobüs videolarının Twitter'da dolaştığı dönem, Karabat'ın şirketinin otobüs bakımına başladığı dönem.
51/52
Peki Özgür Karabat bu muhteşem hizmeti İstanbul'a hangi şartlarda sağlamış? Türkiye'de belediyelerin ihale kırım ortalaması %27. Özgür Karabat'ın şirketi ihaleleri %1-5 arası kırımla almış. 500 milyon liralık ihalede bu oran %0. Temiz ve kılçıksız kâr. Bu yalnızca İETT'de olan.
52/52
Yalnızca İETT'de dönen mavra 2 milyar TL. İBB'nin bütün iştirak şirketlerinde benzer şekilde ihaleler yapılmış, koskoca İstanbul'u gözümüzün içine baka baka soymuşlar. Ve bu, büyük resmin yalnızca küçük bir kısmı...
Denetim Komisyonu Raporu'nda yer alan o 14 ihaleyi Telegram Haber 29 Eylül 2021 tarihinde "REMZİ BAKA, İBB'YE GÜNLÜK 1 MİLYON 673 BİN LİRALIK TAMİR-BAKIM YAPIYOR! REMZİ BAKA, İBB'YE GÜNLÜK 1 MİLYON 673 BİN LİRALIK TAMİR-BAKIM YAPIYOR! " başlıklı haberiyle gündeme getirmişti.