Almanya Başbakanı Scholz, Gürcistan Başbakanı İrakli Kobakhidze ile başkent Berlin'de ortak basın toplantısı düzenledi. Toplantıda Gürcistan'da meclisten geçirilmesi planlanan 'Yabancı Nüfuzun Şeffaflığı' yasası da konuşulan konular arasında yer aldı.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, Gürcistan'ın Avrupa Birliği'nin eleştirilerini dikkate alacağını ve 'Yabancı Nüfuzun Şeffaflığı' yasasını kabul etmeyeceğini umduğunu ifade etti.
'Yabancı ajanlara' ilişkin yasa tasarısı, yabancı güçlerin çıkarlarını gözeten sivil toplum örgütleri ve medya kuruluşlarının kayıt altına alınmasını ve yıllık beyanname doldurmalarını öngörüyor.
Ortak bir basın toplantısında konuşan Scholz, "AB'nin geri kalanı gibi biz de yabancı ajanlar hakkındaki yasaya eleştirel bakıyoruz ve bu yasa geri çekildikten sonra, bu yasanın artık gündemde olmayacağı umuduna kapılmıştık" dedi.
Gündeme getirilen tasarının geçen yılki tasarının neredeyse aynısı olduğunu üzülerek belirten Scholz, "Bu yasanın Gürcistan tarafından kabul edilmeyeceğini, parlamentonun bizim ve Gürcü halkının kritik konumunu dikkate alacağını umuyoruz" sözlerini dile getirdi.
Almanya Başbakanı Scholz, Avrupa Birliği'nin Gürcistan'daki 'Yabancı Nüfuzun Şeffaflığı' tasarısına benzer bir yasası olmadığını vurgulayarak şu cümleleri dile getirdi: Avrupa Birliği'nde böyle bir mevzuat yok. Şeffaflığın farklı alanlarda uygulanmasına ilişkin bir tartışma var ama bu tamamen farklı bir kavram. Henüz karar verilmedi ve büyük olasılıkla da verilmeyecek.
Gürcistan'ın AB'ye entegrasyonuyla ilgili olarak Scholz, yasal ve ekonomik reformların önemine dikkat çekerek AB'ye katılmanın hem hükümetin hem de ülke vatandaşlarının mutlak çoğunluğunun arzusu olduğunu dile getirdi.
'Yasa tasarısı demokrasinin tüm temel ilkelerini taşıyor'
Ortak basın toplantısında konuşan Gürcistan Başbakanı İrakli Kobahidze, konuşmasında Scholz'a verdiği yanıtta söz konusu yasa tasarısının demokrasinin tüm temel ilkelerini karşıladığını belirtti.
Kobakhidze ek olarak, Avrupa Komisyonu'nun kısa bir süre önce AB üyesi olmayan devletlerin tüm çıkar temsilcilerinin yabancı bir devletten aldıkları bütün ödemeleri AB Şeffaflık Sicili'ne kaydettirmelerini zorunlu kılacak 'Demokrasiyi Koruma Paketi' taslağını onayladığını hatırlatarak şu cümleleri dile getirerek, "Demokratik bir toplumda şeffaflığın alternatifi yoktur. Ben buna yürekten inanıyorum. Gürcistan'daki yasa tasarısının öngördüğü tek şey, sivil toplum kuruluşlarının mali durumlarını yıllık olarak açıklamalarıdır" cümlelerini kaydetti.
Kobihidze tasarı karşıtlarının sivil toplum kuruluşlarının şeffaflık ilkesine uymaması gerektiğini neden uymaması gerektiğini hiçbir şekilde izah edemediğinin altını çizdi.
Kobakhidze konuşmasında şu cümlelere yer verdi: Başbakan olduktan sonra Gürcistan hükümetinin tüm kararlarının kamuya açık olmasını sağlamaya karar verdim ki bu Gürcistan hükümeti için çok önemli. Bu koşullar altında, sivil toplum kuruluşlarından asgari bir şeffaflık standardı talep etmeye hakkımız var. 2020'den bu yana iki vaka yaşandı: Yetkililer, parlamento seçimleri veya demokratik seçimler yoluyla değil, sokak yoluyla değiştirildi. Ve son yıllardaki finansman da dahil olmak üzere yasadışı yollarla yapıldı. Bu kuruluşların finansman konusunda kamuya açık raporlar vermek istemediklerini ve Gürcistan'daki kutuplaşmaya katkıda bulunduklarını görüyoruz.
Kobakhidze son olarak yasa tasarısıyla ilgili tüm süreçlerin şeffaf olduğunu ve Gürcü makamlarının tartışmaya açık olduğunu da vurguladı.
Almanya Gürcistan'ı tehdit etmişti
Almanya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Sebastian Fischer Gürcistan'ın yabancı ajanlarla ilgili parlamentoya sunmayı planladığı yasanın kabul edilmesi halinde Avrupa Birliği'ne (AB) katılım adayı statüsünü kaybedebileceğini dile getirmişti.
Parlamento çoğunluğunun lideri ve Gürcü Rüyası'nın Genel Sekreteri Mamuka Mdinaradze ise Gürcistan'ın 'yabancı ajanlar yasası' nedeniyle Avrupa Birliği ile ilişkilerinde sorun yaşamayacağını zira AB'nin de benzer bir yasayı benimsediğini söylemişti.
Yasaya ilişkin ABD'den de tepki gelmişti
Söz konusu yasa tasarısına ilişkin bir diğer uyarı da ABD'den gelmişti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Matthew Miller, yabancı ajanların durumuna ilişkin yasa tasarısının Gürcistan parlamentosuna yeniden sunulmasından duyduğu endişeyi dile getirerek bu hamlenin ülkeyi Avrupa yolundan çıkaracağına inandığını söylemişti.
Yasanın ayrıntıları
Tasarı yalnızca yabancı gücün çıkarlarını destekleyen kuruluşların kayıt altına alınmasını ve bunların finansmanının şeffaflığını öngörüyor. Yasa ile söz konusu kuruluşların faaliyetlerine herhangi bir kısıtlama getirilmiyor.
Yalnızca yıllık gelirlerinin yüzde 20'sini dış bir güçten sağlayan tüzel kişiler, 'yabancı bir gücün menfaatlerini gözeten kuruluş' olarak kabul edebileceğini belirtiliyor.
Kuruluşun ilgili kriterleri karşılaması durumunda, tescil için Ulusal Kamu Sicili Ajansı'na kendisinin başvurması gerekirken söz konusu bu işlemin ücretsiz olduğu ifade ediliyor.
Yine söz konusu tasarıya göre, 'yabancı gücün menfaatlerini gözeten kuruluşların' siciline kayıtlı kuruluşların, her Ocak ayında bir önceki yılın mali beyanını elektronik olarak doldurması gerekiyor.
'Yabancı menfaat kuruluşu' ve 'Yabancı güç' nasıl tanımlanıyor?
Söz konusu yasada 'yabancı menfaat kuruluşu' şu şekilde tanımlanıyor:
Bir idari organ tarafından kurulmayan ve bir spor federasyonu veya kan kuruluşu olmayan ve kar amacı gütmeyen bir tüzel kişilik;
Yayıncı;
Yazılı medya sahibi olan bir tüzel kişilik;
Yıllık gelirlerinin yüzde 20'sinin kaynağının 'yabancı bir güç' olması halinde, Gürcüce alan adı ve/veya internet üzerinde Gürcü dilinde kitlesel bilgi dağıtmak için alan adı sahibi olan veya kullanan bir tüzel kişilik.
Söz konusu yasada 'yabancı güç' şu şekilde tanımlanıyor:
Yabancı bir ülkenin güç sistemini oluşturan bir varlık;
Gürcistan vatandaşı olmayan bir gerçek kişi;
Gürcistan mevzuatı temelinde kurulmamış bir tüzel kişilik;
Başka bir devletin hukukuna ve/veya uluslararası hukuka dayalı olarak kurulmuş bir örgütsel varlık (vakıf, dernek, birlik, şirket vb.) veya diğer insan oluşumları.