Taliban, iki yıldır rehin tuttuğu bir Amerikalı mühendisi, 2005’ten bu yana ABD’de hapiste bulunan bir Afgan aşiret liderinin salıverilmesi karşılığında serbest bıraktı.
Taliban’ın açıklamasına göre Mark Frerichs, Kabil Havalimanı’nda ABD’li yetkililere teslim edildi.
Taliban’ın müttefiki olan ve uyuşturucu kaçakçılığı suçlamasıyla 2005’te ABD’de ömür boyu hapis cezasına çarptırılan Beşir Nurzai’nin de Taliban’a teslim edildiği açıklandı.
ABD yönetimi, henüz takasla ilgili açıklama yapmadı.
ABD Başkanı Joe Biden, seçim kampanyası sırasında Frerichs’in serbest kalmasını sağlayacağı vaadinde bulunmuştu.
Taliban Dışişleri Bakanı Emir Han Mütteki, “Kabil Havalimanı’nda bugün Mark Frerichs ABD’ye, Hacı Beşir de bize teslim edildi” dedi.
60 yaşındaki Frerichs, Taliban’ın iktidarı ele geçirmesinden bir yıl önce kaçırılmıştı.
Emekli bir donanma subayı olan Frerichs, 10 yıldır Kabil’de inşaat mühendisi olarak çalışıyordu.
Kız kardeşi Charlene Cakora, Frerichs’in serbest kalacağı konusundaki umutlarını hiç yitirmediklerini söyledi.
Cakora, “Kardeşim serbest bırakıldığı ve eve dönüş yolunda olduğu için çok mutluyum. Rehin tutulduğu 31 ay boyunca her gün onun için dua ettik. Bazı kişiler takasa karşı çıktı. Ama Başkan Biden, doğru olanı yaptı ve masum bir Amerikalının hayatını kurtardı” dedi.
Frerichs’in tutsaklığı ABD ile Taliban arasındaki ilişkilerin geliştirilmesinin önündeki engellerden biri olarak görülüyordu.
ABD yönetimi tarafından devrildikten 20 yıl sonra, geçen yıl iktidarı ele geçiren Taliban yönetimini henüz hiçbir ülke tanımıyor.
Biden, Ocak’ta “Taliban, meşruiyetinin değerlendirilmesini bekliyorsa Mark’ı (Frerichs) derhal serbest bırakmalı. Bu pazarlık konusu olamaz” demişti.
Taliban’ın elinde en az bir Amerikan vatandaşı daha bulunuyor. Film yapımcısı Ivor Shearer ve Afgan yapımcı Feyzullah Bakş, Ağustos’ta Kabil’de gözaltına alınmıştı.
Frerichs’in serbest kalması için ailesine danışmanlık yapan eski ulusal güvenlik yetkilisi Eric Lebson, bu takasın “Başka ülkelerde haksız yere rehin tutulan diğer Amerikalıların da serbest bırakılmasının önünü açmasını umduklarını” söyledi.
Lesbon, “Amerikalı oldukları için rehin tutuluyorlar ve evlerine dönebilmeleri için ABD hükümetine ihtiyaçları var” dedi.
ABD’nin Taliban’a teslim ettiği Beşir Nurzai Kabil’de sevinç gösterileri ve çiçeklerle karşılandı.
Nurzai, gazetecilere yaptığı açıklamada, serbest bırakılmasının ABD’yle barışı getireceğini söyledi.
Taliban’ın kurucusu Molla Ömer’in yakın bir müttefiki olan Nurzai, 1990’lardaki ilk Taliban hükümetine finansal destek sağlıyordu.
Taliban Sözcüsü Zabihullah Mücahid, AFP ajansına “Nurzai’nin resmi bir görevi yoktu ama silah tedariki dahil güçlü bir destek veriyordu” dedi.
Nurzai, ABD’de eroin kaçakçılığından 17 yıldır hapisteydi. Nurzai, 2005’te tutuklandığında dünyanın en büyük uyuşturucu kaçakçılarından biri kabul ediliyordu.
O dönem, Afganistan’dan dünyaya uyuşturucu sevkiyatının yarısından fazlasının Nurzai’nin kontrolünde olduğu düşünülüyordu.
Nurzai, 2008’de ABD’ye 50 milyon dolar değerinde eroin kaçırmak için komplo kurma suçundan hüküm giymişti.