Avrupa Birliği (AB) Liderler Zirvesi'nde, "Türkiye’nin ev sahipliği yaptığı sığınmacılara destek" konusunun da görüşüleceği açıklandı. Avrupa Birliği ve Küresel Araştırmalar Derneği (ABKAD) Başkan Yardımcısı Can Baydarol, AB liderlerinin bu konuda iyimser davranacağını ifade ediyor.
Avrupa liderleri, 24-25 Haziran'da bir araya geliyor. Almanya Başbakanı Angela Merkel ile basın toplantısı düzenleyen AB Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen, son günlerde Türkiye ile çok sayıda görüşme yaptıklarına işaret ederek, "En son Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile görüştüm. AB Zirvesi'nde iklim, gümrük birliği ve göç mutabakatı görüşülecek" dedi.
Yaklaşık 10 yıldır Türkiye'de bulunan Suriyeli mültecilere değinen von der Leyen, "Burada önemli olan Türkiye'ye destek olmamızdır. Türkiye'de bulunan 3.7 milyon Suriyeli mülteci var. Oradaki insanların bir perspektifi olmalı. Bu bizim için önemli. Bu konuyu Konseyde gündeme getireceğim" ifadelerini kullandı.
‘İşin mali boyutu masaya yatırılacaktır’
ABKAD Başkan Yardımcısı Can Baydarol, Sputnik’e yaptığı değerlendirmede, “Türkiye’nin çok fazla göçmen barındırdığı ve bu konuda da çok fazla mağduriyetler yaşadığı, büyük olasılıkla AB tarafından da kabul görecek. Şu ana kadar verilen mesajlar bu doğrultuda” dedi. Baydarol ayrıca “Bir de işin mali boyutu masaya yatırılacaktır. Diğer gündem maddesi de geçişlerin ortaklaşa engellenmesi. Gördük ki işi AB ve Yunanistan’ın denetimine bıraktığımız zaman ortaya insanlık dışı görüntüler çıkıyor” diye ekledi.
Türkiye’nin ise daha fazla maddi yardım talep ettiğini ifade eden Baydarol, “Türkiye kendi ekonomik güçlükleri ile boğuşurken bir taraftan da çok sayıda göçmene bakmak zorunda kaldı. Bu, Türkiye’deki dengeleri de olumsuz etkiledi. Bu konuda verilen sözlerin tutulmasını istiyor. Öte yandan Suriye’de operasyonlara siyasi destek de Türkiye’nin talepleri arasında yer alıyor” görüşünü aktardı.
‘Türkiye’ye göç konusunda daha iyi davranmalarını bekliyorum’
Baydarol, “Bu zirvede Türkiye’ye, göç konusunda daha iyi davranmalarını bekliyorum. Göç Mutabakatı’nın süresi doldu, bunu uzatacaklar ve koşullarını iyileştirecekler şeklinde genel bir beklenti var, buna ben de katılıyorum” yorumunu da dile getirdi.
Baydarol son olarak, AB’den gelen yardımların nereye gittiğinin çok daha şeffaf bir şekilde ortaya konması gerektiğini de kaydetti.
Göç mutabakatı ve verilen sözler
Türkiye üzerinden Yunan adaları, Bulgaristan ve Yunanistan’a, buradan da Avrupa’nın diğer ülkelerine gitmek isteyen Suriyelilerin kitlesel göçünü önlemek ve bu göçmenlerin Türkiye’de kalmalarını sağlamak için AB’nin mali yardımını öngören "Göçmen Geri Kabul Anlaşması" 18 Mart 2016'da imzalanmıştı.
AB, Türkiye'nin mülteci almasına yardımcı olmak için her biri 3 milyar euro'luk iki ödeme yapmayı taahhüt etmişti. AB ayrıca Türk vatandaşları için vize muafiyeti, AB'ye üyelik ve Gümrük Birliği’nin genişletilmesi konusunda vaatlerde bulunmuştu.
AB Komisyonu’na göre, Türkiye’ye şu ana kadar 4.1 milyar euro ödendi, geri kalan 2 milyar euro ise mültecileri destekleme projelerine verildi. Bu planla, 2022 ve 2023’e kadar göçmenlerin temel sağlık ve eğitim ihtiyaçlarının karşılanması hedefleniyordu. 2020 yılında ilave 535 milyon euro'nun daha Türkiye için AB bütçesinden tahsis edildiği belirtiliyor.
Ankara ise AB tarafından şu ana kadar topraklarında sayılarının 3.7 milyonu bulduğunu belirttiği Suriyeli göçmenler için sadece 3.6 milyar euro ödendiğini ifade ediyor.
Göç mutabakatının imzalanmasının üzerinden 5 yıldan fazla süre geçti ve Türkiye, kendisine verilen sözlerin tutulmamasını gerekçe göstererek anlaşmayı, şartlarını iyileştirerek yenilemek istiyor.