Avustralya'nın ulusal günü 26 Ocak, 1788'de ilk İngiliz filosunun Avustralya kıtasına çıktığı ve Arthur Phillip tarafından Sydney Koyu'nda İngiltere bayrağının göndere çekildiği güne işaret ediyor.

1994'ten bu yana resmi tatil olan ve ülke genelinde kutlanan Avustralya Günü, "Karaya Çıkma Günü", "Yıl Dönümü" veya "Kuruluş Günü" gibi isimlerle anılıyor.

Birçok Avustralyalı bu tarihi, ülkenin yaşam tarzını, kültürünü ve başarılarını kutlamak için fırsat olarak görse de 26 Ocak, Avustralya'nın yerli halkı tarafından kutlama günü olarak görülmüyor.

Avustralya'nın yerlileri, 1788'de ilk İngiliz filosunun adaya ayak basmasıyla yerli halkın ve kültürlerinin yok edilişinin başladığına inanıyor.

Aborjinler, 1788'den bu yana binlerce yerlinin katledildiğini, yıllarca ayrımcılık ve baskıya maruz kaldıklarını savunarak 26 Ocak gününü kutlama değil, yas günü olarak anıyor ve "İstila Günü" olarak kabul edilmesini istiyor.

Avustralyalı senatöre göre, 26 Ocak kutlama değil, yas günü olmalı

Avustralya'nın Aborjin kökenli senatörü Lidia Thorpe, AA muhabirine yaptığı yazılı açıklamada, tartışmalı Avustralya Günü'ne ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Avustralya Günü kutlamalarına 2019'dan bu yana karşı çıkan Thorpe, 5'inci kez, Avustralya halkını kutlamaya değil, yas tutmaya çağırdığını belirtti.

Senatör, her yıl Çanakkale Savaşı'nda hayatını kaybeden Anzak askerlerini anmak için düzenlenen törenlerin benzerinin, 26 Ocak'ta, "İngiliz istila"sında hayatını kaybedenler için düzenlenmesi gerektiğini savundu.

Thorpe, "Bu yıl 26 Ocak'ta, Aborjinlerle dayanışma göstermek isteyenleri, ülkenin dört bir yanında düzenlenecek sessiz anma töreninde bize katılmaya davet ediyorum." ifadesini kullandı.

"Yas Törenleri"ne ilgi ve katılımın gittikçe arttığına işaret eden Thorpe, "Ulusumuz için 26 Ocak'ın önemi değişiyor." değerlendirmesini yaptı.

Thorpe, "Sadece Aborjinler değil, bu ülkenin dört bir yanındaki milyonlarca insanın, 26 Ocak'ı, kutlanacak bir gün olmadığını bilerek bir 'yas', 'anma' ve 'Düşünme Günü' olarak kabul ettiğini görmek benim için yüreklendirici." dedi.

Avustralya Günü'ne, 26 Ocak tarihine alternatif olarak, Avustralya'nın federasyon haline geldiği 9 Mayıs veya Avustralya'nın başkenti Canberra'nın resmi olarak kabul edildiği 12 Mart gibi tarihler öneriliyor.

Avustralya Günü'ne karşı çıkan marketlere boykot çağrısı

Ülkede bazı süpermarketler de son yıllarda Avustralya Günü'ne karşı çıkanlar arasına katılıyor.

Avustralya'nın en büyük süper market zincirlerinden bazıları 26 Ocak "Avustralya Günü" kutlamaları için üretilmiş, çoğu Avustralya bayrağını taşıyan giyim, oyuncak ve aksesuar gibi ürünlerin satılmayacağını duyurdu.

Ülkedeki bazı bankalar, hukuk firmaları, danışmanlık şirketleri gibi büyük şirketler, çalışanlarına 26 Ocak'taki resmi tatili farklı bir gün kullanma hakkı tanıyacağını açıkladı.

Ülkede muhalefet, yerli halkın talebine karşı çıkıp Avustralya Günü'nü desteklerken hükümet de Aborjinlerin taleplerine sahip çıkmıyor.

Avustralya muhalefet lideri Peter Dutton, Avustralya Günü kapsamında ürün satışını yasaklayan markaları eleştirerek, halkı bu markaları boykot etmeye çağırdı.

Avustralya Başbakanı Anthony Albanese, Avustralya Günü'nün her zaman olduğu gibi kutlanması gerektiğini belirterek, 26 Ocak'ta ülke genelinde düzenlenecek etkinliklere katılacağını duyurdu.

Albanese, "Yapmamız gereken şeylerden biri de kültür savaşlarına girmek yerine Avustralya'yı birleştirmenin yollarını aramaktır. Bu gerçekten ters etki yaratıyor." ifadeleriyle yerel halkların Avustralya Günü tarihini değiştirme talebine karşı çıkıyor.

Hükümet, Avustralya Günü'nün tarihini değiştirmeyi düşünmüyor.

26 Ocak 2023'te de gösteriler yapılmıştı

Avustralya Günü karşıtı gösteriler, son birkaç yıldır artarak devam ediyor.

Geçen yıl aynı dönemde, Avustralya günü kutlamalarını protesto eden binlerce kişi, ülkenin dört bir yanında yürüyüşler düzenlemişti.

Sidney'de Aborjin bayrağı taşıyan göstericiler, Avustralya gününün yerli halk için işgal günü olduğuna dikkati çekmiş, sloganlar atmıştı.

Göstericiler, "İstila Günü" olarak adlandırdığı bayramın kaldırılmasını talep etmişti.

2018'de ise Melbourne kentinde bulunan Büyük Okyanus'ta yaptığı seyirleriyle ünlü İngiliz kaşif James Cook'un heykeli, 26 Ocak kutlamalarından bir gün önce tahrip edilip pembeye boyanmıştı.

Göstericiler tarafından Cook'un heykelinin üzerine "Gurur Yok" yazılmıştı.