İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, ‘etik değil’ eleştirilerine aldırmadan eşi Neptün Soyer’in başkanı olduğu Köy-Koop’tan alımlarını sürdürüyor. Soyer, toplam 42.4 milyon liralık mal aldığı Köy-Koop’tan son olarak 424 bin liralık ‘konserve kavurma’ alımı yaptı.

Bu ülkede bir bakanın eşine ait şirketin bakanlığa dezenfektan sattığının ortaya çıkması tartışma yarattı. Konu günlerce konuşuldu. İzmir'de de Tunç Soyer'in Büyükşehir Belediye Başkanı olarak göreve gelmesinin ardından şekil olarak buna benzer bir ticaret devam ediyor. İzmir Köy-Koop Birliği Başkanı Neptün Soyer satıyor, Büyükşehir Belediye Başkanı olan eşi Tunç Soyer alıyor. Etik ve yasal olmadığı yönündeki tüm eleştiri ve itirazlara rağmen bu ticaret sürdürülüyor. CHP'li Başkan Soyer, eşinin İzmir Köy-Koop başkanlığını gönüllü yaptığını ve buradan bir geliri olmadığını savunarak bu ticarette ısrar ediyor.

KAVURMALAR DA BURADAN
Başkan Soyer, eşi Neptün Soyer'in başkanlık yaptığı İzmir Köy-Koop'tan alımı, 4734 sayılı Devlet İhale Kanunu'nun üretici kooperatiflerinden yapılan alımlara cevaz veren 3. Maddesi a fıkrasınca yapıyor. Yani bu satın almalar açık bir ihaleyle yapılmıyor. Elektronik Kamu Platformu Alımları'nda (EKAP) yer alan verilere göre, Büyükşehir Belediyesi bugüne kadar 7 ihale ile İzmir Köy-Koop'tan başta süt olmak üzere toplam 42 milyon 422 bin liralık mal satın aldı. Son olarak 8 Temmuz 2021 günü yapılan sözleşmeyle Köy-Koop'tan 424 bin liralık 'konserve kavurma' alımı yapıldı. 13 Temmuz'da bir açıklama yapan Başkan Soyer, Kurban Bayramı'nda kavurma dağıtacaklarını duyurdu. Kavurma konservelerinin fotoğrafları da basına servis edildi. Yani belediyenin bayram kavurmaları Neptün Hanım'dan geldi.

HER AÇIDAN TARTIŞMALI
Büyükşehir Belediyesi'nin kooperatiflerden yaptığı alımları tabii ki takdire şayan... Üretici kooperatiflerinin desteklenip Tire Süt gibi yeni markaların yaratılması gerekiyor. İzmir'deki tüm kooperatiflere eşit mesafede durmak şartıyla bu güzel icraata kimse bir şey diyemez -ki bununla ilgili de çok sayıda eleştiri ve şikayet var. O da ayrı bir yazı konusuancak, niyet ne kadar iyi olursa olsun bu ticaret ve alımların bir tarafında Büyükşehir Belediye Başkanı diğer tarafında da eşi varsa, orada biraz durup düşünmek gerekir. Bu "etik" açıdan tartışmalıdır.

AYNI "SAVUNMA" TUTMADI
Hatırlarsanız Başkan Soyer, yeni göreve geldiği dönemde İzmir Turizm Tanıtma Vakfı'nın genel sekreterliğine kardeşi Onur Soyer'i getirmişti. Ardından da bu vakfa belediyenin kasasından 8.9 milyon lira aktarmıştı. Soyer o zaman da "Kardeşimin bu vakıftan tek kuruş geliri yok. Gönüllü çalışıyor" demişti ancak eleştirilerin hedefi olmaktan kurtulamamıştı. Onur Soyer, bir süre sonra genel sekreterlikten ayrılmak zorunda kalmıştı.

ON MİLYONLARCA LİRA VAR
Bu alımlarda güzel bir niyet ve hedef olabilir ancak şekil olarak büyük bir yanlış var. Tanıdığım kadarıyla Neptün Hanım hırslı bir insan... Kendisinin söylediğine göre Başkan Soyer'e en sert eleştiriler de Neptün Hanım'dan geliyor. Neptün Hanım'ın ileride milletvekili olmak, Tarım Bakanı olmak gibi hedefleri olduğundan bahsediliyor. Bu gayet doğal... Ancak bu şekildeki ticaret, ortada bir iyi niyet varsa da bunu gölgeliyor. Çünkü 3-5 bin liradan değil 40 milyon lirayı geçen bir alışverişten söz ediyoruz...

KAVURMALAR ARDAHAN'DAN MI?
Büyükşehir Belediyesi'nin bayramda kavurma dağıtacağıyla ilgili yayınladığı haber bülteninde etler için "İzmirli çiftçilerin ortak olduğu kooperatiflerden alındı" deniyor. Ancak Başkan Soyer, göreve geldikten sonra belediyesi yine CHP tarafından yönetilen Ardahan'daki Kadın Girişimi Üretim ve İşletme Kooperatifi'nden önemli miktarda kavurma almıştı. Soyer Ardahan ziyaretinde de "Biz Ardahan'a saman verceğiz onlardan kavunma alacağız" demişti. Köy-Koop'tan bu kavurma alımı, "Acaba bunlar Ardahan'dan getirilip, Köy-Koop üzerinden Büyükşehir'e mi satılıyor?" sorusunu da gündeme getirdi.

SORUN ÇIKABİLİR
BU ticaret hukuki olarak da ileride sorunlara yol açabilir. Belediyenin bu alımlara dayanak yaptığı 4734 sayılı Kanunu'nun 'İstisnalar' başlıklı 3. Maddesi a bendinde "Kanun kapsamına giren kuruluşlarca, kuruluş amacı veya mevzuatı gereği işlemek, değerlendirmek, iyileştirmek veya satmak üzere doğrudan üreticilerden veya ortaklarından yapılan tarım veya hayvancılıkla ilgili ürün alımları ile 6831 sayılı Orman Kanunu gereğince orman köyleri kalkındırma kooperatiflerinden ve köylülerden yapılacak hizmet alımları" deniliyor.

Peki burada üreticiler konserve mi yapıyor? Bunlar hangi üretici? Bu ticareti hukuki olarak "Bildiğimiz işlenmiş bir ürün için kooperatifçilik şemsiyesi altına gizlenilerek belediye kaynakları aktarılıyor" şeklinde yorumlayanlar da çıkabilir. Bu da sıkıntı doğurabilir... Bence Neptün Hanım İzmir'in tarımına katkıda bulunmak istiyorsa, bunun 'makam' ve 'koltuk' dışında daha farklı bir yöntemi de bulunabilir.

ERHAN GÜLENÇ