İzmir'de Körfez kirliliği ve koku sorunu gündemdeki yerini korurken, Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer’den ‘saçmalık’ seviyesinde bir savunma geldi. İzmir Körfezi’nde koku sorununun 2 bin yıldır var olduğunu öne süren Soyer’in bu komik iddiasını hem tarih, hem de bilim yalanladı
İzmir'de göreve geldiğinde 3 yıl içinde Körfez'de yüzeceği sözünü veren Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer, kentteki kötü koku zirve yapınca ne bahane üreteceğini şaşırdı. Soyer bu kez de "Koku sorunu ile ilgili bir hocayla konuştum, '2 bin yıllık bir sorun' dedi" diyerek işin içinden sıyrılmaya çalıştı. Soyer'in kötü kokuya bahane olarak söylediği "2 bin yıllık sorun" açıklamasını ise, hem tarih hem bilim yalanladı.
TARİHÇESİNİ ANLATTI
Dokuz Eylül Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Enstitüsü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Doğan Yaşar, İzmir Körfezi'ndeki ilk kirlilik makalesinin 1931 yılında Alman bilim insanları tarafından yazıldığını söyledi. Körfez'deki kirliliğin tarihçesi hakkında Yeni Asır'a konuşan Yaşar, "Bahçet Uz'un belediye başkanı olduğu dönemde bu incelemeye göre bir proje planlanıyor. Bu projede 14 milyon lira gibi bir maliyet ortaya çıkıyor. O dönemde İzmir'in bütçesi yaklaşık olarak yıllık 800 bin lira. Bu proje tabii yapılamıyor. 1955 yılında çok büyük bir plankton patlaması yaşanıyor. Binlerce balık ölüyor. Bu tarihten sonra bu patlamalar 2-3 yılda bir yaşanıyor. 1960'lı yıllara gelindiğinde o dönemdeki Almanya İçişleri Bakanı kirliliğin yok olması için hazırlanan proje için destek olma teklifinde bulunuyor lakin ihtilal yıllarından kaynaklı bu gerçekleştirilemiyor. 1969 yılında Halkapınar'ın giderek kirlendiği görülüyor çünkü o bölgeyi fosseptik olarak kullanıyoruz. Yaklaşık 129 noktadan fosseptik girişi var. Bir proje yapılıyor ve 1974 yılında revize ediliyor ama yine yapılamıyor. Proje 1980 yılında başlayabiliyor ve 2002 yılında bitiyor" diye konuştu.
'BUNLAR HEP PALAVRA'
Projenin bitişiyle birlikte Körfez'de ciddi düzelmelerin görüldüğü ama merhum Başkan Ahmet Piriştina'nın ölümüyle birlikte işlerin değiştiğini vurgulayan Yaşar, "2005 yılında tekrar sorunlar ortaya çıkmaya başladı çünkü Aziz Kocaoğlu geldikten sonra fabrikalar tekrar arıtmalarını kapattı. Kirliliğin 2 bin yıl öncesinden geldiği tamamen palavradır. Ben hiçbir yerde böyle bir şey okumadım. Gediz Nehri'nin körfezi kirlettiği de bir palavra. Onun da bilimsel bir temeli yok. İzmir Körfezi'ndeki akıntı kuzeye doğrudur. Yani Bayraklı, Karşıya ve Bostanlı'dan takip ederek su kuzeye doğru çıkar. Gediz suları içeri giremez. Bu açıklamalar çaresizlikten kaynaklı. 3 yıl sonra yüzeceklerini söylediler şimdi yanından bile geçilemiyor" ifadelerini kullandı.
RENGİ KAHVERENGİYE DÖNDÜ
YENİ Asır ekibi, Körfez'in suyunu mercek altına aldı. Muhabirlerimiz temiz deniz suyu ile Körfez suyunu karşılaştırdı. Cumhuriyet Meydanı civarından 5 litrelik su şişesini doldurduğumuzda kahverengi bir renk ile karşılaştık. Ayrıca yine bölgede oluşan marullar ve kirlilik de dikkat çekti. Vatandaşlar, "Belediye başkanları şova zaman harcayacağına önce bu kirliliğin önüne geçmeli" dedi.
NE BAHANE ÜRETECEĞİNİ ŞAŞIRDI
BÜYÜKŞEHİR Belediye Başkanı Tunç Soyer, bürokraside yapılan kadro değişimleri ve İZSU Genel Müdürü Aysel Özkan'ın istifası ile ilgili de konuştu. İzmir'deki koku sorununun Özkan'ın görevden alınma sürecine tuz biber ektiğini kaydeden Soyer, "Koku meselesinin çözümünü üretmekle sorumlu olan arkadaşların benden daha büyük bir gayretle, telaşla bakıyor olması lazımdı. Bir hocayla konuştum, '2 bin yıllık bir sorun' dedi. Orta-uzun vadede mutlaka sorunu çözeceğiz. Kokunun pek çok nedeni var. Nisan-Mayıs'ta hiç yağmur yağmadı, kanallarda biriken teresubatın su eksikliği nedeniyle ortaya çıkması ve onun ısı artışıyla ortaya çıkan bir koku var" diye konuştu.
2 BİN YIL ÖNCE DÜNYAMIZ
■ Hz. İsa henüz 21 yaşında bir gençti... 9 yıl sonra peygamber oldu. ■ Hz. Muhammed'in doğmasına 549, ilk ayetin inmesine 588 yıl vardı. ■ O dönemde kadınların ortalama ömrü 30, erkeklerin ise 40 yıldı. ■ Dünya nüfusu 100 milyon, Anadolu'nun nüfusu ise 5 milyondu. ■ En büyük çevre kirletici olan plastiğin icadına 1840 yıl kalmıştı.
MERT ALPDÜNDAR / ERCAN AKGÜN