Dünya Sağlık Örgütü, yayınladığı yeni bir raporda ülkelere hastalıklarla mücadele etmek için genom teknolojisi alanındaki çalışmaları hızlandırma ve mevcut teknolojiyi gelişmekte olan ülkelerle paylaşma çağrısında bulundu.
DNA dizileri ve gen fonksiyonlarının incelenmesi olarak tanımlanan genom biliminin insan sağlığını iyileştirmeye büyük katkı sağlayabileceğini belirten Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) Bilim Kurulu, yayınladığı yeni bir raporda ülkelere genom teknolojisi çalışmalarını hızlandırma çağrısında bulundu.
DSÖ Kıdemli Bilim İnsanı Soumya Swaminathan günümüzde en çığır açan araştırmalardan bazılarını genomik teknolojiler alanında yürütüldüğünü belirterek, "Söz konusu araçların faydaları, dünya çapında yayılmadıkça tam olarak gerçekleştirilemeyecek" ifadelerini kullandı.
Raporda, bu hedefin gerçekleştirilebilmesi için tasarlanan tavsiyeler sıralandı.
Genom bilimi, organizmaların genetik dizi bilgilerinin tamamının veya bir kısmının incelenmesi ve bu dizilerin yapısını ve işlevini anlamaya yönelik girişimler olarak tanımlanıyor. Bu alanda çalışan bilim insanları, genom biliminin önemli hastalıkları önlemek, teşhis etmek ve tedavi etmek için verimli, uygun maliyetli ve sağlam araçlar sağlayacağını umut ediyor.
DSÖ Genel Sekreteri Tedros Adhanom Ghebreyesus'a küresel sağlığı doğrudan geliştirebilecek bilimsel ve teknolojik alanlarda danışmanlık etmesi amacıyla geçtiğimiz yıl Nisan ayında kurulan Bilim Kurulu, 1989 Nobel ödüllü ve ABD Ulusal Sağlık Enstitüleri'nin eski direktörü Profesör Harold Varmus'un başkanlığındaki önde gelen dokuz bilim insanı ve halk sağlığı uzmanından oluşuyor.
Bilim Kurulu'nun genom bilimi üzerine odaklanmasının nedeni ise, bu alandaki çalışmaların bulaşıcı hastalıklar, kanserler ve diğer kronik hastalıklarla mücadeledeki başarıları oldu.
DNA ve RNA'daki biyolojik bilgileri anlamak ve kullanmak için biyokimya, genetik ve moleküler biyolojiyi kullanan genom bilimine dair konuşan Varmus, "Genomik, Kovid-19'a neden olan virüs gibi bulaşıcı ajanları araştırmaktan kanserler ve gelişimsel bozukluklar gibi çok çeşitli hastalıkları öngörme ve tedavi etmeye kadar pek çok alanda insan sağlığına büyük katkılar sağlayabilir" dedi.
Koronavirüsün nasıl geliştiği ve yeni koronavirüs varyantlarının nasıl ortaya çıktığı sorularına küresel olarak yanıt verilebilmesini sağlayan genom dizileme verileri, ayrıca aşıların geliştirilmesinde de kullanıldı.
DSÖ'nün yayınladığı yeni raporda zengin ülkelerin böylesi önemli bir teknolojiye erişiminin olduğu koşullarda daha az kaynaklara sahip olan gelişmekte olan ülkelerin bundan mahrum bırakılmasının ne etik ne de bilimsel olarak meşrulaştırılamaz olduğu vurgulandı.
Zengin ülkeler dışında kalan ülkelere finansman, laboratuvar altyapısı, malzemeler ve yüksek eğitimli personel gibi konularda destek sağlanması çağrısı yapılan raporda, genomik teknolojilere erişimin tüm dünyada genişletilmesi gerektiğinin altı çizildi.