İzmir’i besleyen en önemli su kaynaklarından biri olan Gördes Barajı, dibinin delik ve su sızdırması nedeniyle verimli çalışamıyor. Uzun zamandır baraj doluluk oranı yüzde sıfır dolaylarında seyreden baraj, verimlilik açısından soru işaretleri bırakıyor. Manisa’da bulunan ve aynı isimdeki çaydan beslenen baraj, Gördes ilçesinde bulunuyor. Baraj için son olarak DSİ bakım ihalesine çıktı ve barajın geleceğinin ne olacağı konusu yeniden tartışılmaya başlandı.
'BARAJIN HİÇBİR NİMETİNDEN FAYDALANAMIYORUZ'
Gördes Belediye Başkanı İbrahim Büke, barajın verimsizliği ve DSİ ve İZSU tarafından işletilmesi ile ilgili yaşanan sorunları anlattı. “İZSU ve DSİ’ye ait bir yer. DSİ yaptı, yüzde 50 sulama yüzde 50 içme suyuna kullanılıyor. İki kurum ortak bu barajda… İki yıldır su epey az barajda. İlk yapıldığından beri zeminde bir problem var. Onu düzeltemiyorlar. Dibinde kaçak olduğu için su tutmuyor. Baraj bizim ilçemizde ama bizim başımıza bela. İçme suyu havzası olduğu için her şeyimiz İZSU denetimine giriyor. İZSU bize sağ olsun her türlü zorluğu çıkarıyor, barajın hiçbir nimetinden faydalanamıyoruz” diyerek ilçe olarak yaşadıkları sorunları anlattılar.
‘NE UYGUN BİR ÜRETİM NE DE UYGUN BİR POLİTİKA VAR’
Gördes Çayı’nın değerini anlatan Başkan Büke, “Ege Bölgesi’nde üzerinde sanayi tesisi olmayan tek akarsu Gördes Çayı. DSİ’nin planladığı dört tane baraj var; Başlamış, Düvertepe, Çağlayan ve Gördes Barajı. Gördes’i yaptılar ve diğerlerinin planlamaları yapıldı. Havzalarında kontroller yapılıyor, zamanla yapılacak. Burası İzmir’in 2050 yılına kadar içme suyu havzası. Ne yazık ki buna uygun bir politika yok. İZSU’da zaten para yok. Hatta biz oraya bal ormanı yapmak istedik, 24 bin dönüm bir arazi var, başvuru yaptık daha hala sonuç alamadık. Manisa Büyükşehir ile yeni protokol yapıyorlar, Büyükşehir üzerinde halledeceğiz gibi duruyor” diye konuştu.
‘İZSU DÜZGÜN PLANLAMIYOR… KISITLAMALARINA TABİYİZ AMA BARAJ SU TUTSA İÇİM GAM YEMEYECEK’
İlçe olarak barajın kısıtlamalara tabi olduğunu anlatan Büke, “Gördes Türkiye için çok önemli bir baraj ama baştan itibaren yer seçiminde hata var. Su tutamaması nedeniyle hem baraj verimli çalışmıyor hem de biz onun kısıtlamalarına tabiyiz. Baraj su tutsa içim gam yemeyecek ama yüzde 6’yı hiç geçmedi. Kış döneminde İzmir’i kurtarıyor, buradan suyu alıp İzmir’e basıyorlar bu sayede İzmir’deki barajların su tutmasını sağlıyorlar. O açıdan çok önemli bir yer. Ne yazık ki İZSU düzgün bir planlama yapmadığı, koruma ve kullanma dengesini gözetmediği için buna ilişkin politikaları bizim için çok sıkıntılı. İnanılmaz bir kısıtlamaya sebep veriliyor bizim için” dedi.
‘YARIN BAŞIMIZA İŞ GELİR DİYE SORUMLULAR HATAYI KABUL ETMİYOR’
Barajın dibindeki sızdırma yüzünden yıkılabilme ihtimalini değerlendiren Büke, “DSİ hatasını kabul etmiyor. 300 milyon dolara yakın para harcamışlar zamanında. Büyük bir kaynak ayrıldığı için bürokratlar da ‘yarın başımıza iş gelir’ diye imza atanlar oradaki hatayı bir türlü ne kabul ediyorlar, ne de düzeltiyorlar. Her kurum kendini yarım yamalak koruyup bir şekilde hayatına devam ediyor” diye konuştu.
‘İZSU SAHİPLENMİYOR VE BURASI BOZULUYOR, İÇME SUYU TEHLİKEYE GİRİYOR’
Büke, son olarak bölgenin bozulmaya başladığını belirterek, şunları söyledi:
Daha önce Tahtalı Barajı’nın olduğu su havzası için uygulamaya kalktı İZSU. Ona karşı avukat kimliğimle ‘değer ve kazanç kaybı’ diye dava açtım. İkisini de kazandık. Davalar devam etseydi İZSU 1 milyar dolara yakın para ödemeye kalkacaktı Gördes’e. Hemen yönetmeliği iptal edip uygulamadan vazgeçtiler. Her koşulda İzmir için çok önemli Gördes. Düzgün kullanıldığı takdirde biz havzanın korunması için önemli görüyoruz. Tunceli’de tatlı su barajları nasıl önemli ise aynısı Gördes’te de var. Munzur Çayı gibi düşünebilirsiniz. Ne yazık ki İZSU bunu sahiplenmediği için burası hızla bozuluyor ve dejenerasyona uğruyor. İçme suyu havzası tehlikeye giriyor. Normalde düzgün organize edilip bakılsa Gördes Çayı, İzmir’i çok rahatlıkla besleyebilir ve İzmir için faydalı olur. Ne yazık ki İZSU’ya bu bilinci bir türlü sağlayamadık. Ben bu işle çok uğraştım ve bir türlü başarı sağlayamadım.