Abdullah Abdussamed Deşti ve Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Genel Direktörü Ngozi Okonjo-Iweala, DTÖ tarafından düzenlenen "Karadeniz Tahıl Girişimi" konulu etkinlikte konuşma yaptı.
Karadeniz Tahıl Girişimi kapsamında 1900'den fazla gemiyi denetlediklerini kaydeden Deşti, "Denetleme ekibi 7 gün çalışıyor. Bu gerçekten kolay bir iş değil." dedi.
Deşti, BM aracılığındaki girişimin mayıs ortasında ikinci kez uzatıldığını hatırlatırken, ilk iki dönemde, girişimin Rusya ve Ukrayna'dan 45 ülkeye 30,5 milyon ton tahıl ve gıda ürününün taşınmasını kolaylaştırdığını, küresel gıda fiyatlarını düşürdüğünü ve piyasaları istikrara kavuşturduğunu söyledi.
Okonjo-Iweala ise Karadeniz bölgesindeki çatışma, Ukrayna'daki savaş ve salgınla birlikte yaşanan krizlerin, gıda ile enerji alanında da kriz yaşanmasına yol açtığını söyledi.
Gıda fiyatlarının yüksekliği ve tahıl ile gübreye erişimden yaşanan sorun neticesinde DTÖ üyelerinin birçoğunun bu konuya yoğun ilgi gösterdiğini kaydeden Okonjo-Iweala, DTÖ'nün tarım müzakerelerinin de uzun yıllardır devam ettiğini kaydetti.
Okonjo-Iweala, gıdaya erişilebilirlik açısından daha iyi bir durumda olduklarını sözlerine ekledi.
"Tahıl Girişiminin uygulanmasının yavaşlatılmasından endişe duyuyoruz"
BM Sözcüsü Stephane Dujarric, günlük basın toplantısında konuya ilişkin açıklamada bulundu.
Özellikle mayıs ayında ciddi bir yavaşlama olduğuna dikkati çeken Dujarric, Ukrayna limanlarından mayıs ayında 33 geminin çıkış yaptığını, bunun bir önceki ayın yarısına tekabül ettiğini söyledi.
Dujarric, ihracatın da mayıs ayında bir önceki ayın yarısına düştüğünü belirterek, "Rusya Federasyonu, amonyak ihracatı gerçekleşmediği sürece Yuzhny/Pivdennyi limanındaki kayıtları kısıtlayacağını Ortak Koordinasyon Merkezi'ne bildirdi." ifadelerini kullandı.
BM'nin tüm taraflara "stratejik ve operasyonel" önerilerde bulunduğunu kaydeden Dujarric, "Girişimin devamı ve operasyonların tam olarak tekrar başlaması için taraflarla yoğun irtibatımızı sürdüreceğiz." diye konuştu.
Dujarric, "Karadeniz Tahıl Girişimi'nin uygulanmasının yavaşlatılmasından endişe duyuyoruz." ifadesine yer verdi.
Karadeniz Tahıl Girişimi
Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırısının küresel gıda fiyatları üzerindeki etkisini azaltmak için BM, Rusya Federasyonu, Türkiye ve Ukrayna 22 Temmuz 2022'de İstanbul'da düzenlenen törende Karadeniz Tahıl Girişimi'ni imzalamıştı.
19 Kasım 2022'den itibaren 120 gün uzatılan anlaşma, 18 Mart'ta yeniden uzatılmıştı.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 17 Mayıs'ta "Ülkemizin gayretleri, Rus dostlarımızın desteği ve Ukraynalı dostlarımızın katkılarıyla, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması'nın 2 ay daha uzatılmasına karar verildi." ifadesini kullanmıştı.