South China Morning Post gazetesinin haberine göre, ESA Genel Direktörü Josef Aschbacher, Paris'te düzenlediği basın toplantısında, Çin ile yakın gelecekte insanlı uzay programında işbirliğini düşünmediklerini belirtti.
Toplantıda Çin'in uzay istasyonuna astronot yollayıp yollamayacaklarına ilişkin çevrim içi soruya yanıt veren Aschbacher, "Çin Uzay İstasyonu'ndaki faaliyetlere katılmak için ne bir bütçe ne de siyasi bir teşvik veya niyet söz konusu değil." dedi.
Aschbacher, ESA'nın paydaşı olduğu Uluslararası Uzay İstasyonundaki (ISS) faaliyetlerine ve yükümlülüklerine odaklanacağını vurgulayarak, aynı türden ikinci bir göreve vakit ve kaynak ayırmayı planlamadıklarını belirtti.
Aschbacher'in açıklamasıyla ESA, Çin ile işbirliği konusundaki tutumunu ilk kez açıkça ortaya koymuş oldu.
ESA ile Çin İnsanlı Uzay Ajansı (CMSA) arasında 2014 yılında bir işbirliği anlaşması imzalanmış, bu kapsamda Avrupalı astronotlar Samantha Cristoforetti ve Matthias Maurer, Çinli taykonotlarla Çin'in Yantai şehrinde 9 günlük ortak eğitime katılmıştı.
Ajans, aynı yılın sonunda yaptığı açıklamada, "nihai hedefin Çin ile uzun vadeli işbirliği yapmak ve ESA astronotlarını Çin'in kuracağı uzay istasyonuna yollamak olduğunu" dile getirmişti.
ESA, Rusya-Ukrayna Savaşı'nın başlamasının ardından Rus uzay ajansı Roscosmos ile ortaklaşa geliştirdiği Mars keşif aracı projesini de rafa kaldırmıştı.
Savaşın yol açtığı küresel jeopolitik gerilimlerin, Rusya ile olduğu kadar Çin ile işbirliği konusunda da çekimser bir tavra yol açtığı yorumu yapılıyor.
Çin'in uzay istasyonu kurma planı
Çin, ABD'nin uzay araştırmaları alanında işbirliğini yasaklaması ve ISS programına katılımını engellemesi nedeniyle kendi uzay istasyonunu kurmak için çalışmalar yürütüyor.
Bir çekirdek modül, iki laboratuvar modülü ve bir uzay teleskobundan oluşması planlanan "Tiengong" (Ay sarayı) adlı istasyon tamamlandığında, Rusya'nın artık faal olmayan Mir Uzay İstasyonu ile yaklaşık aynı boyutlarda olacak.
İstasyonun ana parçası "Tienhı" (göksel uyum) adı verilen çekirdek modül, 29 Nisan 2021'de, ilk laboratuvar modülü "Vıntien" (gökleri aramak), 24 Temmuz 2022'de, ikinci laboratuvar modülü Mıngtien (gökleri düşlemek), 31 Ekim 2022'de fırlatılmış, çekirdek modüle laboratuvar modüllerinin eklenmesiyle istasyonun "T" biçimli ana iskeleti tamamlanmıştı.
"Şüntien" (gökleri dolaşmak) adı verilen uzay teleskobunun da bu yıl ayrı bir modül olarak istasyona eklenmesi planlanıyor.
İstasyonda üç kişilik taykonot ekibi dönüşümlü görev yapıyor.