İlber Ortaylı, "100. yılda Lozan'da gizli maddelerin açığa çıkmasından bahsedenler hayalperestlerdir" dedi.
Tarihçi- yazar Prof. Dr. İlber Ortaylı, Hürriyet gazetesinde yer alan 'Lozan' başlıklı yazısında "Türkiye tarihçiliği hayalperestler veya komplo teorisi arayanlar için çok uygun bir alan haline getirildi. Sorun, bu tip tarihçilerden çok bunlara inanmaya hazır diğer okumuş yazmış takımıdır" ifadelerine yer verdi.

"Türk ordusunun Mudanya Mütarekesi sırasında kendi süngüsü ile çizmiş olduğu sınırlar Lozan’da taviz verilmeden savunulmuştur. Lozan Antlaşması’yla Boğazlar üzerindeki İngiltere’nin üstün kontrolü kaldırıldı. Lozan’da gizli hüküm yoktur" diyen Ortaylı, "100. yılda gizli maddelerin açığa çıkmasından bahsedenler hayalperestlerdir" değerlendirmesinde bulundu: "Antlaşma sürüyor, bunun 100. yılı yok, şartların değişmesi ve zorlaması karşısında bu antlaşmaya uymak isteyenlerin yeniden bir antlaşma toplaması gerekir; kolay değildir ve gereği de yoktur. Lozan Antlaşması’nın hükümleri nasıl değişir? Tıpkı Montrö’nün Boğazlar rejimini değiştirmesi gibi; o kadar açık. Kanunlar hiyerarşisinde hiç şüphesiz ki beynelmilel antlaşmaların meclisler tarafından tasdikiyle metinler üstünlüğe sahiptir."