Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, AFAD Acil Durum Yönetim Merkezi'nde, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Bilgin ve Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank ile Kahramanmaraş merkezli depremlerin ardından gerçekleştirilen çalışmalara ilişkin açıklamalarda bulundu.

Afetzedelerin yaralarını sarmak için depremin yaşandığı ilk saatlerden itibaren çalışmaların başlatıldığını belirten Oktay, 257 bin 71 personelle sahadaki çalışmaların sürdüğünü aktardı.

Devletin tüm gücüyle milletin yanında olduğunu vurgulayan Oktay, "Şu anda sahada 76 bin 97 emniyet personelimiz, 64 bin 728 jandarmamız, 41 bin 149 Türk Silahlı Kuvvetlerinden personelimiz, güvenlik görevlimiz karada görev yapmakta. Bunun içerisinde Sahil Güvenlik dahil değil." dedi.

"Gerekirse ölüme gideceksiniz"
İlk gün yaşanan bir olayı kamuoyuyla paylaşan Oktay, bölgedeki bir komutanın yardım için havalanan ancak olumsuz hava koşulları nedeniyle geri inen helikopterler için "Savaştayız arkadaşlar. Gerekirse ölüme gideceksiniz ama gideceksiniz." talimatı verdiğini anlattı.

Oktay, barınma konusunda bir sorun yaşanmadığını, ilk günlerde yoğun şekilde talep edilen çadırların sayısının arttığını, çadır talebinin ise azaldığını dile getirerek şunları söyledi:

"Toplamda 830 bin 806 bina çalışılmış durumda. Bunun 105 bini yıkılmış, yıkılacak veya acil ağır hasarlı konumda. Diğer bir ifadeyle 830 bin 806 binanın 407 bin 786'sı hasarsız. Yani çalışılan, tespiti yapılan her bir binanın yaklaşık yüzde 49'u hasarsız. Yani içinde oturulabilir. Az hasarlı binalara baktığımızda 205 bin 86'sı, o da yüzde 24 buçuğu yapıyor. Yani toplam yüzde 73'e yakın bir oranı binaların tekrar içerisinde doğrudan oturulabilir veya ufak bir bakımla oturulabilecek bir konumda."

"Evim Yuvan Olsun" kampanyası
Kurulu konteyner sayısının 6 bini aştığı bilgisini veren Oktay, depremzedelerin çadır ya da konteynerden ziyade kalabileceği bir yuva talebinin bulunduğuna işaret etti.

Bununla ilgili bir kampanya başlattıklarını bildiren Oktay, şunları kaydetti:

"Türkiye'de yaşayıp ikinci evi olan ya da yurt dışında yaşayıp Türkiye'de ikinci evi olan, kullanmadıkları evlerini veya yazlık evlerini depremzede ailelerin kullanımına bedelsiz olarak sunmak veya evlerini uygun şartlarda depremzede ailelerin oturması için kiralamak isteyen hayırseverlerimiz, gönül rahatlığıyla evimyuvanolsun.org sitesinden başvurabilirler. Eğer bu siteden başvurabilirlerse bu defa bu evler kaymakamlıklarımız aracılığıyla süreli olarak depremzede ailelerimizin, özellikle dezavantajlı depremzede ailelerimizin, kullanımına sunacağız. Yani ev sahibiyle afetzede kardeşlerimizi karşı karşıya getirmekten ziyade doğrudan, arada kaymakamlığın garantörlüğünde bir sistemi ve süresi bittiğinde de yine aynı kamu otoritesinin garantörlüğünde evinin teslim edileceği bir sistem bu.

Ola ki evde bazı sıkıntılar olursa o da yine sigorta sistemiyle de sigortalayarak yapılıyor olacak. Yine bu platformda bağışçılarımız, depremzede aileler için kira yardımında da bulunabilirler. Yani birisi kira yardımında bulunursa bir başkası da kiralık verirse onun kirası bağışlanan kiradan ödenebilir."

"Afetzedeler üzerinden hiç kimsenin kazanç sağlamasına müsaade etmeyeceğiz"
Fahiş kira artışlarıyla ilgili bilgi aldıklarını belirten Oktay, "Fahiş fiyatlarla kira artışlarına cüret edenler olduğunu biliyoruz. Bunu takipsiz bırakmayacağımızı, afetzedeler adına, milletimiz adına bunun hesabını sormanın boynumuzun borcu olduğunu buradan ilan ediyorum. İlgili tüm kurumlarımız bunun peşini bırakmayacaktır. Bu afet üzerinde fırsatçılıktır, insanlıkla alakası yoktur. Bunun hesabını soracağız. Afetzedeler üzerinden hiç kimsenin kazanç, prim sağlamasına müsaade etmeyeceğiz." ifadelerini kullandı.

"Deprem Bilgi Destek Sistemi oluşturuldu"
Deprem bölgesinde artçı sarsıntıların devam ettiğini anımsatan Oktay, şunları söyledi:

"Bölgede çok yoğun çalışmalarımız var. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı'mız, yeni şehirlerin yerlerini bu afet bölgelerini, fay hatlarını dikkate alarak belirliyor. TÜBİTAK, AFAD, MTA ve Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı gibi diğer kurumların da desteğiyle Deprem Bilgi Destek Sistemi oluşturuldu. Gerek Türkiye'de ilgili kuruluşların gerek yabancı bilim insanlarının çalışmalarını özellikle teşvik ediyoruz. Şu anda sahada farklı konularda araştırma yapan uzman ve bilim insanı sayısı 600 üzerinde."

Kültür varlıklarının restorasyonunun da önemli konular arasında olduğunu vurgulayan Oktay, "Hedefimiz, bu eserlerin incelemesinin önümüzdeki hafta içinde tamamlanmasıdır. Bugüne kadar incelenen eser sayısı 433'tür. Bunlardan ağır hasarlı 121, orta hasarlı 66, az hasarlı 57 olarak tespit edilmiştir. 189'unda da hasar olmadığı görülmüştür." diye konuştu.

Tescilli binaların hasar tespitlerinin tamamlanmak üzere olduğunu dile getiren Oktay, "Camilerdir, kiliselerdir tüm tarihi yapıların hepimizin ortak mirası olduğunu buradan bir kez daha ifade etmek isterim. Şu anda enkazlardaki arama kurtarma çalışmaları 73'e kadar düşmüş durumda." açıklamasını yaptı.

"Kimliği belirlenen çocuklarımız 1469'dur"
Refakatsiz çocuklarla ilgili son derece hassas olunduğunun altını çizen Oktay, şöyle devam etti:

"1713 çocuğumuz var şu anda. Bunlardan ailelerine teslim edilen 1141 çocuğumuz var, bu bizi mutlu ediyor. Hastanede takip edilen 490 çocuğumuz var. Sevgi Evleri gibi birimlerinizde kalan misafir 82 çocuğumuz var. Kimliği belirlenen çocuklarımız 1469'dur. 244'ünün de kimliğini belirlemeye çalışıyoruz. Milletimizin, vatandaşlarımızın farklı kaynaklardan, içerden ve dışardan fark etmez refakatsiz çocuklarımız üzerinden prim yapmaya çalışan, siyaset yapmaya çalışan, seviyesini düşürmeye çalışanlara, dezenformasyon yapanlara kesinlikle itibar etmesinler."

"450 bine yakın kişiye psikososyal destek hizmeti verildi"
Psikososyal desteğin sahada devam ettiğini dile getiren Oktay, yaklaşık 450 bine yakın kişiye psikososyal destek hizmeti verildiğini açıkladı.

Depremden etkilenen hayvanlara ilişkin de bilgi veren Oktay, "Hayvanlar üzerinde yaptığımız arama kurtarma faaliyetleri de aynı hızla devam etti. Şu ana kadar yapılan çalışmalarda yıkılan ağır hasarlı ağıl sayımız 9 bin 972, ölen büyükbaş 8 bin 424, ölen küçükbaş 62 bin 342. Kurtarılan büyükbaş 4 bin, küçükbaş ise 18 bin 809'dur." dedi.

Depremden etkilenen hayvanlara 9 bin 645 ton yem desteğinin sağlandığını belirten Oktay, bölgeye 1260 hayvan çadırı ve 1474 branda gönderildiğini kaydetti.